commodore.gen.tr

(http://i43.tinypic.com/ou5k07.jpg)

1987 yılındayız...

Amerika kıtası Jay Miner'ın Amiga 1000'i ile tanışalı yaklaşık 2 sene olmuş... Commodore firması A500'ü piyasa daha yeni sürmüş.

Fakat, Japonlar daha iyisini yapabileceklerine eminler! Cevapları: Sharp X68000!

Arkadaşlar, herkese selam. Demo partide de bazı arkadaşlarla konuşmuştuk; Japonya'dan almış olduğum Sharp X68000 elime Perşembe günü itibariyle ulaştı. Bu konu başlığı altında Türkiye'de çok az sayıda olduğunu düşündüğüm bu cihazla ilgili izlenimlerimi paylaşmak, ve sizlerin sorularını cevaplamak istiyorum. Makine ilgili yeni şeyler keşfettikçe bu başlık altında paylaşacağım.

Öncelikle, elimdeki cihazdan biraz bahsedeyim. Bu cihaz, ACE-HD modeli. İlk çıkan modellerden. 10 MHz'lik 68000 uyumlu Hitachi işlemci içeriyor. Normalde bu modeller 1MB RAM ile geliyor, ancak bendeki cihazda ek olarak 1MB Expansion RAM olması lazım, ancak daha bunu doğrulama şansım olmadı. Sebebi de, ebay'de ve Yahoo Auctions'da satılan pek çok X68000'deki gibi benim aldığım X68000'in de klavyesinin olmaması. PS/2 klavye'den X68000 klayvesine dönüştürücü devre açık kaynak olarak mevcut, bu hafta sonu bir aksilik olmazsa bunu yapmaya çalışmayı düşünüyorum.

Cihazı alır almaz, ilk olarak yeterince güçlü bir 110V transformatör ile boot edip etmediğini test ettim. Daha sonrasında, görüntü alabilmek için bir kablo yapmam gerekti. Bu dönemde Japonya'da üretilen pek çok bilgisayarda, de facto standart diyebileceğimiz bir D-Sub 15-pin video konnektörü kullanılmış. Bu konnektörden VGA'ya direk bire-bir pinleri bağlayarak kablo (ya da adaptör) yapmak mümkün, ben de böyle yaptım. Aslında sistemden tam performans alabilmek için bir Multi-Sync monitör'e ihtiyaç var, çünkü X68000 15KHz (=SCART), 24KHz ve 31KHz (=VGA) olmak üzere pek çok video modunda çıkış verebiliyor.

Bu modelden daha güçlü X68000 modelleri de var, örneğin XVI serisinde 16 Mhz hızında çalışabilen Motorola işlemci bulunuyor. Daha üst seviye X68030 modellerinde de 25 MHz'lik 68030 işlemci var (adından anlayamadıysanız :P). Bunlar tabii ki daha yüksek fiyatlara alıcı buluyor. Oyunlar açısından CPU performansının çok farkedeceğini sanmıyorum. Anladığım kadarıyla, oyunlar açısından dikkat edilmesi gereken tek nokta, sistemde en azından 2MB RAM olması. 2MB'dan fazla RAM isteyen çok çok az oyun varmış.

X68000'in ana işletim sistemi, Hudson Soft (PCEngine'ciler bilirler) tarafından yazılan Human68k (İsim Japon fantezisi diye bağırıyor). Bu DOS'a çok benzeyen bir sistem (aşağıda bendeki sistemde bunun açılış ekran görüntüsü var). Bunun üzerinde MS Windows'a benzetebileceğimiz SX-WINDOWS sistemi çalışıyor. Benim cihazı aldığım satıcı SX-WINDOW'un son versiyonunu harddiske kurduğunu söylüyor ama tabii klavye olmadığından ben daha test edemedim (Model ismindeki HD, sistemde 20MB'lık bir harddisk olduğuna işaret ediyor).

Genel bazı bilgiler verdikten sonra, ilk izlenim olarak şunu söyleyebilirim: Bu gerçekten zamanının ötesinde bir makine. Aslında bu zamanın ötesinde tabirini pek sevmiyorum, çünkü alakalı alakasız önüne gelen bunu kullanıyor. Ancak burada bu tabirin kullanımı bence yerinde. Çünkü, X68000'in video çıkış özellikleri olduça gelişmiş, 1024x1024 çözünürlükte 16 renk ve 512x512 çözünürlükte 65536 renk desteği 1987 yılı için gerçekten çok üstün özellikler. Ayrıca, sistemin soft power off özelliği de var (bu özellik ATX PC'lere çok seneler sonra geldi). Power tuşuna bastığınızda (en alttaki saçma turuncu renkli tuş) sistem pat diye kapanmıyor, onun yerine ekranın yavaşça karardığını görüyoruz ve sistem kendi kendini kapatıyor. Ayrıca, sistem çift floppy sürücü içeriyor ve bunlar da soft eject özelliğine sahip; alışık olduğumuz üzere disket çıkarma işlemi tamamen mekanik değil, X68000'de sistem tarafından kontrol ediliyor, dolayısı ile sürücü aktif iken disketi çıkarmaya imkan yok. Hatta, sistem kapandığında otomatik olarak disketleri dışarı atıyor (gerçi bunu yapmasa daha iyiydi bence :) )

Görebildiğim kadarıyla, Amiga'ya kıyasla X68000'in tek eksiği ses kabiliyeti, çünkü sadece FM çipi ve 4-bit'lik ADPCM wave desteği var. Tabii daha sonralarda PC'lerde de olduğu gibi oyunlarda MIDI desteği yaygınlaşmış, ancak bunun için bir MIDI expansion kartına ihtiyaç duyuluyor.

Bir sonraki mesajımda oyunlarla ilgili bilgiler vermeyi planlıyorum, şimdilik hoşçakalın.

(http://i44.tinypic.com/1z4lpmw.jpg)

Not: En altta "ECHO OFF" yazıyor :)

Çok ilginç bir alet. Daha bilmediğimiz neler var kimbilir :D

Hayırlı uğurlu olsun... Çok sıradışı bir cihaz... Böyle farklı tasarımlı cihazlara bayılıyorum... Bu post beni heycanlandırdı... x68000 alasım geldi...ha sende ha bende ama olsun...

Aklıma bir iki soru geldi..Bunları bir sonraki postta cevaplarsan memnun olurum...

1- Oyunlar için en az 2MB olması gerekiyor diyorsun...Peki 1MB olan cihazı 2MB'a yükseltmek kolay mı?

2- HD için 20MB demişsin. Bunu arttırmanın yolu var mı?
3- Oyunlar HD'ye mi kuruluyor? 1987'de çok alışık değildik HD kullanmaya... Oyunlar internetten indirilip kurulabiliyor mu? Orjinal olması gerekli mi?

amaninin oooooooooooooo   :D

(http://4.bp.blogspot.com/-Z8P-rqVPulg/UZOd35qCLAI/AAAAAAAAARk/oaHLZjkefes/s1600/786.jpg)

(http://img1.loadtr.com/b-125750-a%C4%9Flayan_bebek.jpg)

rastgele foto başlığına çevirdiniz ya :) iki kelam yazın :P

Bu arada daha önce coze arkadaşımızda X68000 deneyimlerini aşağıdaki başlıkta paylaşmıştı. Bu başlığa eklenecek bilgilerle, X68000'leri gözünüz kapalı parçalayıp, toplayabilecek hale geleceksiniz (dermişim) :)

http://www.commodore.gen.tr/forum/index.php?topic=2097.0 (http://www.commodore.gen.tr/forum/index.php?topic=2097.0)

vayyyy duygularını sildin ha ?
 :)

Şu an biraz araştırma yaptım x68000 ile ilgili. Daha önce hiç görmemiş duymamıştım ama gerçenten çok üst düzey bir bilgisayarmış doğrusu. Dediğiniz gibi zamanın ötesinde bir makine. Birkaç youtube videosu izledikten sonra sesine ve arcade oyun kabiliyetine hayran kaldım. x68000'e port edilen arcade oyunlarının zamanının konsollarından ne kadar önde olduğunu gördüm. (hatta sonradan çıkanlardan bile). Umarım birgün bende sahip olurum :)

rw_f_8FoQUo

2014 demo party nn gözdelerinden biri olacağını tahmin ediyorum

Sağol :) Ama böyle kuru lafla olmaz :P Senden de bi caps'tı, seksi fotoğraftı falan bişey beklerdim :D.


RAM Expansion kartı varsa kolay :). Bu Sharp'ın kendi çıkardığı CZ-6BE2 gibi modellerden biri olabileceği gibi, aşağıdaki linkteki gibi üzerine SIMM takılan kart şeklinde de olabilir.

http://www.gamesx.com/wiki/doku.php?id=x68000:xsimm10_-_memory_expansion_board (http://www.gamesx.com/wiki/doku.php?id=x68000:xsimm10_-_memory_expansion_board)

Bu arada Super Street Fighter II 4MB RAM istiyormuş... Hadi beee :P


Güzel soru. X68000 SUPER öncesindeki modeller (buna ACE de dahil) SASI harddisk kullanıyor. Bu SCSI'nin öncülü diyebileceğimiz bir arabirim. Bunu destekleyen disk bulmak sanırım zordur. Daha sonraki modeller ise SCSI kullanıyor. Gerçi ben bir yerlerde BIOS upgrade benzeri bir işlemle eski modellerin de SCSI destekler hale gelebildiğini okumuştum sanırım (konnektörler aynı) ama nasıl yapılır edilir onu iyice araştırmak lazım.


Anladığım kadarıyla genelde oyunlar disketten çalışıyor, ama HD'ye de kurulabilir. Çift high-density disket sürücü olduğu için disket olayı çok sorun olmuyor. Bazı çok disketli oyunlar da var, onları kurmak gerekir herhalde.

Internetten oyun indirip çalıştırmayı daha denemedim, muhtemelen çalıştırmanın bir yolu vardır, bakacağız. Burada yazarım sonuçları.

ben cihazı görünce sustum
kedinin gözleri konuşuyor

Bilgiler için teşekkürler Tolga...Demek ki almaya kalkınca bir şekilde, 2MB RAM'lı bulmak gerek. Çünkü sonradan bu RAM kartı falan bulmak kolay olmayacaktır (x68000'i bulduk, RAM'lısını arıyoruz...)

SASI, işi biraz can sıkıcı. Coze'nin x68000 başlığında da bu sorundan bahsedilmişti. Daha sonradan x68000 için hiç CF projesi yapan olmamış mı? Çok ayıp :P yinede SCSI bile iş görür herhalde. Bir bilgi bulur paylaşırsan çok memnun oluruz...

Yalnız resme baktımda Samurai değil bu, Ninja gibi... Çok klas bir tipi, havası var...Tekrar güle güle kullan...Ekran görüntüleri, kullanımla alakalı şeyler paylaşabilirsen çok güzel olur... Misal varsa SX-Windows nasıl birşey acaba?

Galiba gördüm forumlarda bir yerlerde. Ama bu tip projelerden edinmek zor oluyor. Sınırlı sayıda üretiliyor ya da hiç üretilmeyedebiliyor (şair burada özeleştiri yapmış :D).


Niyetim o yönde. Klavye adaptörünü yaptığımda SX-WINDOW görme şansımız olacak sanırım. Daha makinenin harddiskinde "dir" bile yapamadım, düşün yani :).

Tolga, öncelikle hayırlı olsun. Sonunda muradına ermişssin :) Umarım sorunlarını çözebilirsin. Maalesef ben x68000 lerimi elden çıkardım. İlginç bir sistem, fakat stabil bir forma kavuşturmak çok zaman istiyor. Arkasında Amiga'nın olduğu gibi güçlü bir kullanıcı desteği yok (WHDLoad, custom ROM, OS patch projeleri, donanım projeleri vs.) O yüzden biraz yel değişrmenlerine karşı savaşan Don Kişot gibi hissediyorsun. Ben açıkçası o kadar zaman yatırmayı göze alamadım. Zor bir sistem, umarım tatmin olursun.

Zor bir sistem ama, tasarımıyla, sizlerin yazdıklarıyla aklımda çok yokken, aklıma düştü x68000 :) Tolga'nın bir yandan sorunlara çözüm getirdiğini bildiğimden ve kendisinin teknik bilgisine çok güvendiğimden, sorunları düzeltip, nirvanaya ulaşmasını bekliyorum :) Çözümleri getirince, alıcaz artık :)

@Coze: Çok teşekkür ederim Coze. Tespitlerinde, cihazın arkasında Amiga benzeri bir kullanıcı kitlesinin olmadığı konusunda da haklısın (yine de son yıllarda gamesx.com gibi sitelerde batılı bir kullanıcı kitlesinin oluşmaya başladığını belirtmek lazım). Benim kişisel beklentim de çok büyük değil işin gerçeği, yani bir WHDLoad aramıyorum, mümkün olduğunca orjinal kullanıcı deneyimini yaşamak benim amacım (SASI harddisk haricinde :P). Zaten cihazda çift floppy standart olarak var ve anladığım kadarıyla tüm oyunlar (ki bu benim ana ilgi alanım) floppy'den çalışabilecek şekilde tasarlanmış, floppy'leri takıp boot etmek oyunların yüklenmesi için de yeterli. Ama şunu da söylemek lazım, bu makineyi gerçekten hakkını vererek kullanmak için Japonca bilmek lazım, işte onu nasıl halledecez bilemiyorum :D.

@LW3D: Güvenini boşa çıkarmamak adına :P bu akşam bir aksilik olmazsa klavye dönüştürücü ile ilgili bir post yapacağım umarım :).

(http://i43.tinypic.com/2pt57bq.jpg)

Oyunlardan bahsedeceğimi söylemiştim daha önce ama kısmet klavye dönüştürücüsü üzerineymiş. PS/2 klavyeleri X68000 ile kullanmamızı sağlayan 1-2 proje var (sanırım USB klavye için de var). Ben bunlardan GKA-AT68 projesini yaptım. yukarıdaki fotoğraf son haline yakın. İşçilik daha iyi olabilirdi kabul ediyorum. Bir de yanlış renkte PS/2 konnektörü kullanmışım çok sonra farkettim, renk körü müyüm neyim :o.

Aletin yaptığı iş çok komplike değil aslında, PIC üzerinde PS/2 klavyeden gelen scancode'ları okuyup bunları X68000 scancode'larına çevirip yollayan bir kod çalışıyor. Şimdi teknik bir sorum var, aşağıdaki şemalar arasındaki 7 farkı bulunuz :D

http://www.tsp.ne.jp/~sawada/mago/img/sch68at.gif (http://www.tsp.ne.jp/~sawada/mago/img/sch68at.gif)
http://www.tsp.ne.jp/~sawada/mago/img/schat68.gif (http://www.tsp.ne.jp/~sawada/mago/img/schat68.gif)

Ben işte bu aptal durumdan ötürü bir hayli vakit kaybettim. Bir forumda üstteki adresteki şemayı bulup yapmıştım, fakat meğerse PIC kodunun son hali alttaki adresteki şema içinmiş. Onu da resmen oturup PIC kodunu debug etmeye çalışırken farkettim. Eski şema neden hala nette onu da anlamadım. İkinci şemadaki değişiklikleri yapınca klavye adaptörü çalışmaya başladı sorunsuz olarak.

(http://i44.tinypic.com/29wtrh3.jpg)

Bu da MF70 freze ile converter için kutunun ön ve arka yüzlerine konnektörler ve led için pencereler açmaya başlamadan hemen önce. Aslında bu şekilde kesim yapmak pek sağlıklı olmadı, plastiği çok sağlam şekilde sabitleyemediğim için titreşimler kesim yüzey kalitesini biraz etkiledi, ama pek de fena olmadı yine de. Benim yavuzg'nin yaptığı gibi dremel/disk/törpü ile bu pencereleri düzgün şekilde açmama imkan yoktu zaten. Hem zaten ben Proxxon'cuyum, kahrolsun Dremel :P.

(http://i44.tinypic.com/2vte13t.jpg)

Bu da son hali. Buna yavuzg'nin Scartcade'de yaptığı gibi üst yüzeyine güzel bir etiket + akrilik vernik uygulamasını yapmayı düşünüyorum, vakit bulunca. Daha sonra da mouse adaptörü üzerinde çalışmakta fayda olabilir (ama o zaman konnektörü doğru renkte olanıyla değiştirmem lazım :P).

Peki bu klavye adaptörü ne işe yaradı? İlk kez makinenin harddiskinde dir yapma şansım oldu :).

(http://i40.tinypic.com/fegtur.jpg)

Japoncası olmayan arkadaşlar için hemen belirteyim, en alttaki hata mesajı "Bad command or file name" demek ::) :P. Görebildiğimiz kadarıyla, harddisk MS-DOS'taki gibi C olarak değil de A olarak görünüyor (floppy'ler ne olarak görünüyor onu denemedim ama çalışıyorlar onu biliyorum, o da başka bir yazının konusu olur herhalde). Buradaki tüm directory'lere girdim ama SX-WINDOW kurulumu bulamadım, sanırım makineyi aldığım adam kurmamış, herhalde ben ilanın çevirisini yanlış anladım. Artık PC'den floppy yazdırarak falan SX-WINDOW kurulumu yapmak lazım, aslında Yahoo'dan orjinalini düşürebilirsem o da fena olmaz. Son olarak, çok önemli bir bulguyu daha "BASIC'siz retro olmaz" diyerekten aşağıdaki screenshot'la sunarak bu yazımı burada bitiriyorum :).

(http://i42.tinypic.com/qnn1wp.jpg)

Eline, sağlık...Çok güzel bir iş başarmışsın...

Bu arada fark edildi mi bilmiyorum ama eskiden bu cihazların oyunlarını oynardık. Şimdi ilginç cihazların sorunlarını çözmekte, oyunlar kadar zorluyor. Klavye sorununu çözmen mesela, günümüz oyunlarından daha çok zorlamıştır seni :)

Belki kızacaksın ama, senin gibi, yavuzg gibi arkadaşların sorunlarla karşılaşması, sizin için can sıkıcı olabilirken(ya da yukarıda yazdığım gibi bunuda bir oyun olarak algılayabilirsiniz) bizler için çok faydalı oluyor. Kendimiz karşılaşsak çözemeyeceğimiz, yapamayacağımız şeyleri, sizlerin sayesinde öğreniyor, belki cesaret ediyoruz.

Tekrar teşekkürler...

yaa bu bebek  japon olduğuna göre kaç ac volt verdin. şunları yazsana bilelim üstad . vga monitöre mi taktın ? ya takmadıysan ney'le taktın ntsc rca video mu bağladın ?  biraz daha resimle bakalım.teşekkürler.

Ama bu günümüz oyunlarının ayıbı :P. Bu klavye işi de aslında düz ve basit bir projeydi normalde, ama şu şemaların karışması olayı işi uzattı.


Yaw yazdım ben bunları daha taa ilk postta ama makineyi görünce millette devreler yandı tabi, o akşam yok komple kayıp :P. Olsun bahaneyle biraz daha detaylı bilgi verelim. Cihazın girişi 100V AC, Japonya'da standart olduğu üzere. 110V AC transformatörle de sorunsuz çalışıyor. Yanlış hatırlamıyorsam PSU 55W çekiyor, bununla ilgili kesin net bilgi isteyen olursa makinadan bakarım. Ben ne olur ne olmaz diye gittim 300VA'lık devasa klasik tipte bir transformatör aldım onunla kullanıyorum.

Görüntüye gelince, VGA kablosu yaptım, Japonların 15-pin'lik D-Sub defacto standart bir konnektörü var, ondan birebir bağlantı yapmak yeterli oldu. Bu cihaz 15Khz, 24Khz ve 31Khz görüntü verebildiği için, SCART TV ya da multisync monitör (bu en ideali) ile de çalışır, fakat tabii ki normalde SCART 15Khz'nin üstündeki mode'ları görüntüleyemez.

Cihaz default olarak 31Khz 640x480 VGA modda açılıyor. Oyunlarda da default modlar farklı farklı, yani bir oyun 15Khz modda açılırken diğeri 31Khz ile açılabiliyor, pek çok oyunda yükleme sırasında belli bir tuşa basılı tutarak farklı modda açılmayı sağlamak da mümkün. Tabii X68000'in orjinal monitörü zaten multisync olduğu için bu pek sorun yaratmıyormuş normal kullanımda.

Benim makinaya bağladığım monitör biraz uyduruk, aslında LCD TV, 4:3, 1024x768 panel. Dediğim gibi VGA girişinden bağladım, ama monitör alttan üstten biraz kesiyor görüntüyü maalesef. Tabii bu TV'de SCART girişi de olduğu için 15Khz modları görüntülemek için bir de SCART kablosu da yapabilirim, hatta iki kabloyu birleştirip bir switch üzerinden hangi girişe görüntü vereceğini de seçmek iyi olabilir :D. Aslında doğru düzgün bir CRT monitör ayarlamak lazım ama klasik sorun yer sıkıntısı.

tolga hayırlı olsun,artık 7dx14'e getirirsen bir el oynarız :)birde bu alet 68000 tabanlı olduğuna göre,amiga ile uyumluluğu varmı?

Sağol. 7DX işine de bakıcaz artık :).


Sanmıyorum... Yani aletin 68000 dışında herşeyi Amiga'dan farklı.

Konu ile alakalı olarak, bu cihazın bazı oyunlarını Atari Falcon'a port etmeye çalışan birisi vardı, başarılı da oldu sanırım:

http://atariage.com/forums/topic/206576-x68000-galaga-88-ported-to-the-atari-falcon030/ (http://atariage.com/forums/topic/206576-x68000-galaga-88-ported-to-the-atari-falcon030/)

Bunun benzeri de Amiga 3000 için falan belki yapılabilir. Tersi zaten yapılabiliyordur herhalde, zamanında Amiga'ya çıkmış oyunların bazıları X68000'e de port edilmiş zaten.

Bu arada, X68000'in Amiga'ya benzer yönlerinden bir tanesi de Turbo kartlar, 040 kartları falan var turbo olarak takılabilen, hatta daha bu sabah gördüm Yahoo'da bir tane, ama fiyat alıp başını gitmişti tabi. Bu yönden de Amiga'yla benzerlik büyük :P.

Atari Falcon portuda süper olmuş..Ses yok, 14MB RAM istiyor, birde tabii ki Atari Falcon'unuz olacak :) x68000 alırım daha iyi (yavaştan ayak yapmaya başladım :P )

Bu adam biraz emulasyonla karışık bişeyler yapmış da ondan biraz da 14MB RAM ihtiyacı. Anladığım kadarıyla X68000'in hardware register alanını Falcon hafızasına map etmiş. O alanı kapsaması için 14MB istiyor. Adam gibi port yapılsa aslında muhakkak daha iyi sonuç çıkar hatta normal ST'lerde bile çalışır belki ama bayağı uğraşmak gerekir herhalde, bu adam fazla uğraşmadan pratik ne yapabiliriz diye bakmış gibi.

Draco gibi Amiga klonları bile 100% Amiga uyumlu değilken fazla birşey bekleme bence.

Oynama kısmına gelince. Aslında eski usul zamanlı bir jeton devresi takmak faydalı olabilir. (Nostalji babında.)

Esasında bu makine zamanında CPS (Capcom Play System) development makinesi olarak kullanıldığı için çok yerinde olur :). Artık 7DX'te gelsin paracıklar :P.

X68000'in bir çok modeli var. Hatta alıştığımız PC kasaları gibi yatay olarak duran kasalarıda var. Peki X68000 sahibi olmak isteyenlere bir öneriniz var mı (coze'de cevaplarsa güzel olur). En az şu model alınmalı, çünkü o modelde, harddisk var, ya da şu işlemcisi var...ya da en az 2MB olmalı gibi önerileriniz nelerdir? Ne almak gerek?

Benimde merak ettiğim bir durumlar var.human68k os sadece japonca mı ? yoksa ingilzce olarak mevcuttmu ?  msdos formatlı diskleri okuyabiliyor mu ?  vb...

Walla önerim, küçük yaşlardan başlamaları, çok çalışmaları. Ailelere burada önemli rol düşüyor. Bu yol uzun ve meşakkatli bir yol :P.

Geyik bir tarafa... http://nfggames.com/games/x68k/ (http://nfggames.com/games/x68k/) adresinde modellerin özelliklerini özetleyen güzel bir tablo var. Öncelikle minimum 2MB RAM en iyisi, bu da, orjinal, ACE ya da PRO modellerinden biri alınacaksa memory expansion ile alınması gerekiyor demek. CPU hızı çok çok kritik değil, tabii ki daha hızlısı olması iyi olur, az sayıda da olsa hızlı CPU avantajını kullanabilen oyun mevcut. Hard disk de aslında çok kritik değil, ama harddisk'li bir makine istiyorsak SCSI'li modeller biraz daha az baş ağrıtır, bu da SUPER ve sonrası modeller demek. Anladığım kadarıyla, SASI destekleyen modellerde de SCSI kullanmak bir şekilde mümkün oluyor, http://www.gamesx.com/wiki/doku.php?id=x68000:hard_drive_on_sasi_machine (http://www.gamesx.com/wiki/doku.php?id=x68000:hard_drive_on_sasi_machine) adresinde SASI'li modellerde SCSI-IDE adaptör ile kullanım için nasıl setup yapılacağı anlatılmış, eğer SCSI-IDE adaptör bulabilirsem bir ara denemek isterim bunu. Daha sonraki modeller ile önceki modeller arasında ciddi fiyat farkı bulunabildiğini de burada belirtmekte fayda var.

Başka bir yönden bakarsak, PRO modelleri senin de dediğin gibi desktop form faktöründe, X68000'in klasik twin tower kasası tabii ki daha makbul. Compact modeller de aslında ilk bakışta cazip gelmesine rağmen, bunlarda sadece 3.5" floppy olduğu için, orjinal yazılımların ezici çoğunluğunu kullanamıyoruz (ben daha hiç 3.5" orjinal oyun/yazılım görmedim ebay'de, YAJ'de falan). Sanırım PC'de floppy imajı yazdırarak kullanabiliriz ama, orjinal yazılımlar 1.2MB'lik 5.25" disketlerde geldikleri için, yazım için kullandığımız 3.5" floppy drive'in da 1.2MB'lik imaj yazımını desteklemesi gerekiyormuş, detaylı bilgi şurada: http://www.gamesx.com/wiki/doku.php?id=x68000:writing_3.5_floppies (http://www.gamesx.com/wiki/doku.php?id=x68000:writing_3.5_floppies). Şimdilik bu mevzuda aklıma gelenler bu kadar.


Benim gördüğüm kadarıyla, ayrıca İngilizce bir versiyonu yok, mesajlar ekseriyetle Japonca, fakat komutlar İngilizce, zaten Human68k'nın kendi dosyaları da İngilizce isimlendirilmiş. Ayrıca Japonca komutlar da var mıdır bilmiyorum, ama pek öyle gibi gözükmüyor.


Bu da güzel bir soru. Araştırdım, MS-DOS compatible falan deniyor bazı yerlerde, bundan herhalde olsa olsa DOS disketlerini okuyabilmesi kastediliyordur. En güzeli deneyip görmek fakat onun için PC'ye 5.25" lik drive takıp disket yazdırmam lazım, vakit bulunca denemek istiyorum.

Nefis bi makineymiş, hayırlı olsun, 7DX'te görmeyi çok isterim.
Ekran görüntüsünde Basic 128 KB free yazıyor, Basic'e az alan mı ayırmışlar yoksa sistem açılınca çok mu RAM kullanıyor acaba?
X-Basic'le ilgili bir kaynak-doküman var mı bildiğiniz? Grafik ekranı vs. açabiliyor mu acaba? Hani partide belki basit bi oyun falan yapmaya kasarız.

Çok iyi yakalamışsın endo, benim hiç dikkatimi çekmemişti... Sebebini araştırmakta fayda var.

X-Basic ile ilgili şöyle ufak bir araştırma yaptım, pek bişey bulamadım ama birisi X-Basic'i iOS'a port etmiş (!), onunla ilgili dokümantasyon şurada mevcut:

http://x-basicforiosen.blogspot.jp/search/label/manual (http://x-basicforiosen.blogspot.jp/search/label/manual)

X-Basic'in Wikipedia sayfasında yazdığına göre, C diline benzer bir dilmiş ???. Hatta bir utility vasıtasıyla programlar C diline dönüştürülüp compile edilebiliyormuş.

Eli kulağında, Human68k'nın ve SX-Windows 2.0'ın orjinalleri Japonya'dan yola çıktı çıkacak, onlar sağ salim elime ulaşırsa onların kitaplarında belki daha fazla bilgi bulabiliriz (Japonca da olsa!). PDF'lerini aradım ama öyle hemen karşıma çıkmadı, vardır bir yerlerde muhakkak ama.

Hello Word koduna bakınca pek de C gibi değil aslında. 90'larda satır numarası olmayan ve makine diline derlenebilen yapı insanlara C gibi dedirtmiş olabilir. Yoksa bildiğin basic, hatta vbasic tarzı derim ben buna.

Tahminen functional structured programming üzerine kurulu bir dil bu, o yüzden C diline benziyor demiş olmalılar, ama syntax dediğin gibi pek de C'yi andırmıyor ilk bakışta.

Edit: Functional diyip saçmalamışım, hep karıştırırım.

Entry() fonksiyonu C'deki main() fonksiyonu gibi olduğundan böyle düşünülmüş olabilir.

Entry'nin main gibi kullanıldığını fark etmemişim. Eğer Goto'da yoksa tam bir melezmiş bu.

Goto varmış. Zaten goto C'nin kendisinde de var :).

aragaz verelim konu up olsun :P

http://www.illusionware.it/x68000.htm (http://www.illusionware.it/x68000.htm)

@Guru68, harika bir tablo bu...Sadece başlığı canlandırmakla kalmayarak, X68000 almayı düşünenlerede çok yardımcı olacak... teşekkürler..

Guru68, teşekkürler tablo için :). Benden de ufak bir update: Az önce postacı amca içinde iki adet kutulu X68000 oyunu bulunan paketi getirdi Japonya'dan :D ... Kutu içerikleri çok enteresan ve zengin. Akşam vakit bulabilirsem deneyip fotoğraflarını vs. çekip foruma yazmayı planlıyorum, bakalım...

Tolga, R-Type da buldun mu X68000 için?

TOSEC arşivlerini PC üzerinden aktarmak veya bu satın aldığın orijinalleri elindeki boş disketlere yedeklemen pratik olarak mümkün mü?

EDIT: Mesajı gönderdiğimde konu birkaç saat aynı sayfada açıktı ve yeni mesaj uyarısını dikkate almadan göndermiş bulundum :)

Daha değil :) Sürekli takipteyim... X68000'de orjinal shmup'lar iyi paralara gidiyor, o yüzden makul fiyatlara almak biraz şansa bağlı.


Arşivleri PC üzerinden aktarmak mümkün olmalı, ben gerçi daha deneyemedim, PC'ye 5.25" drive takmaya fırsatım olmadı. Yedekleme konusu da dediğim gibi, copy-protection'dan dolayı olamama ihtimali yüksek.

Capon dediğin zaten shoot'em-up, beat'em-up ve FRP demek, bu klasikleri toplamak lazım bence...

Aynen... RPG'ler ve stratejiler genelde Japonca olduğu için ebay'de falan o kadar ilgi görmüyor, shoot'em-up'lar ve arcade klasikleri de tam tersi :). Elimde birikmeye başladı aslında ufak ufak, bazılarından foto ve video çekip X68000 başlığına eklemek istiyorum, enteresan şeyler var gerçekten ama daha zaman bulup halledemedim. Video çekim olayına pek aşina değilim, fotoğraf konusunda da biraz yeteneksizim, bunun da etkisi var :P.

İlk oyunumuz Gradius II: Gofer No Yabou.
(Resimlerin büyük halleri için üzerlerine tıklayabilirsiniz).

(http://i61.tinypic.com/k54glf.jpg) (http://i61.tinypic.com/k54glf.jpg)

Seriye aşina olmayanlar için, oyun ilk kez 1988 yılında arcade olarak çıkmış bir shoot-em-up. O yıl Famicom'a, daha sonraki yıllarda da PC-Engine CD ve X68000 platformlarına aktarılmış.

(http://i60.tinypic.com/4iey4w.jpg) (http://i60.tinypic.com/4iey4w.jpg)

Kutusu oldukça büyük. İlk elime geçip de dış kartonunu çıkarttığımda çok şaşırdım, içinden böyle bir şeffaf kapaklı plastik kasa çıkmasını hiç beklemiyordum. Fotoğraftan pek anlaşılmıyor olabilir ama oldukça şık bir görünümü var. Yalnız bu biraz istisnai bir durum, normalde X68000 oyunları daha çok Mega Drive oyun kutularına benzer büyükçe plastik kutularda geliyor. Buna benzer kutusu olan benim şu ana kadar gördüğüm tek oyun Parodius.

Dış kartonun arka yüzünde anlayabildiğimiz kadarıyla başka detayların yanında oyunun external MIDI modül desteğinden ve RAM gereksiniminden bahsediliyor. Sanırım oyun 2MB RAM istiyor, eğer böyleyse, benim makine oyunu çalıştırabildiğine göre içinde RAM expansion kartı varmış gerçekten.

(http://i62.tinypic.com/2utng53.jpg) (http://i62.tinypic.com/2utng53.jpg)

Kutu içeriği de, oyunun 2 adet olmak üzere disketleri, manual'ı, ve de The Official Art of Gradius II kitabından ibaret. Official Art kitabında bazı enteresan içerikler var, sayfaların birkaçını scan ettim, onlardan devam edelim (1-2 sayfada scanner'in azizliğinden ötürü altta sarı bir bant çıktı, kusura bakmayın).

(http://i57.tinypic.com/wbc6lw.jpg) (http://i57.tinypic.com/wbc6lw.jpg)

(http://i59.tinypic.com/11bptn5.jpg) (http://i59.tinypic.com/11bptn5.jpg)

(http://i61.tinypic.com/2znvlgg.jpg) (http://i61.tinypic.com/2znvlgg.jpg)

Oyundaki ana gemimiz olan Vic Viper (Model BP-827Z :P) ile ilgili oldukça detaylı illustrasyonlar. Kokpit, silahlar (powerup'lar) motorlar falan. Powerup'ların adları İngilizce geri kalan herşeyi Japonca :D.

(http://i61.tinypic.com/3477j2g.jpg) (http://i61.tinypic.com/3477j2g.jpg)

(http://i60.tinypic.com/2gvopoo.jpg) (http://i60.tinypic.com/2gvopoo.jpg)

Bu da oldukça bomba... Making of Vic Viper... Adamlar gerçekten oturup oyundaki geminin maketini yapmışlar :D.

(http://i62.tinypic.com/dpygww.jpg) (http://i62.tinypic.com/dpygww.jpg)


(http://i59.tinypic.com/oa8bi0.jpg) (http://i59.tinypic.com/oa8bi0.jpg)

Benim çok ilgimi çeken şeylerden biri de bu notalar oldu. Kitabın son kısmında, oyunun ilk bölümünün müziklerinin notalarını vermişler. Hemen takip eden sayfalarda da, bu parçada kullanılan enstrümanların X68000'in FM ses chip'i üzerinde tanımlanması için gereken parametrelerin tam listesi var. Bu Yamaha FM chip'i o dönem arcade ve bilgisayarlarda kullanıldığı gibi bazı synthesizer'larda da kullanılmıştır herhalde, bu parametreleri o synthesizer'lara girerek tamamen aynı sesleri çıkarabilmenin mümkün olduğunu düşünüyorum. Bununla beraber, oyunun müziklerinin tamamının notalarının ayrı bir kitap olarak yayınlanmış olma ihtimali de yüksek, bana kalırsa.

Son olarak bu da çektiğim video... LCD ekrandan kamera ile çekim yaptığım için görüntüde bazı teknik sorunlar var, arka planda da bol bol kafa şişiriyorum ama tecrübesizliğimden, artık idare ediverin :P.

_duZcjHv5hU

Japonlara olan saygım arttı... Ben şimdiye kadar böyle oyun kitapçığı görmedim (belkide benim bilgisizliğim). Oyunun müziğine ait notalara kadar, geminin detaylarına kadar ne güzel açıklamışlar, ortaya koymuşlar. Kitapçığın taranmış sayfalarını görünce heycan yaptım...Sanki ciddi ciddi dünyayı kurtaracağı havasına sokuyor insanı (oyunu görene kadar) :) Video kötü falan olmamış...Çok iyi... En önemlisi zaman ayırıp, bize yazdığın, resimleyip, tarayıp video çektiğin için ne kadar teşekkür etsek azdır... Çok teşekkürler Tolga...

Eline emeğine sağlık hocam çok eğlenceli bir oyuna benziyor makine gayet güçlü bir makine sprite ların büyüklüğü bayağı etkileyici grafiklerde gayet hoş renk derinliği bilhassa çok fazla nokia 3310 larda bir oyun vardı onda aynı shoot em up tarzı sonunda boss gelirdi bu tarz oyunlar o zamandan beri hoşuma gider paylaşım için çok teşekkürler :)

Gradius serisi Playstation'da da sağlam bir seridir. Amigada R-Type sevenler kesinlikle oynamalıdır.

Arkadaşlar, paylaşımı beğendiğinize çok memnun oldum, eylemlerim sürecek :P.


Daha neler var :) Aslında aynı dönemde batıda çıkmış zengin yan içerikli oyunlar da var fakat bu Japonlarınki yine de biraz ayrı bir klasmanda.

Bu arada ben de biraz kaza eseri oyunun harddisk'e nasıl kurulduğunu buldum, disketleri karıştırınca, yani B diskini 0 numaralı drive'a, A'yı da 1'e takınca, HD Install Tool'una boot etti. Hard disk'e kurdum kurmasına ama copy protection yüzünden yine A diskinin 0 numaralı drive içinde olması gerekiyormuş çalışması için. O yüzden disketleri ortadan kaldıramadım şimdilik ama en azından hard disk'ten hem daha hızlı yükler hem de disketlerin ömrü uzamış olur diye düşünüyorum. Ayrıca biraz araştırınca crack gibi bir şeyler de buldum, PC'den dosya aktarabilecek hale gelince onları da denerim herhalde.

gittikce sempatim artiyor bu alete...

Sevgili Tolga Abacı, makineniz hayırlı olsun, gerçekten çok güzel bir sistem, bilgiler için de teşekkürler.. Ben bu sistemi ilk kez yaklaşık bir ay önce youtube'da "Game Sack" isimli "programda" görmüştüm, güzel bir review'dı videoyu sizlerle paylaşmak istedim:

TQPt69UCyIA

@flimbo: Teşekkür ederim, video için de ayrıca teşekkürler. Bu video'daki oyunların bazılarını ara ara ebay'de ya da YAJ'de görüyordum ama inceleme fırsatı bulamamıştım, bu video'dan bayağı bir fikir edinmiş olduk. Örneğin, Undeadline ve Sol-Feace, ikisini de isimlerinden pek bir şeye benzetememiştim ama güzel oyunlara benziyorlar. Overtake de mesela, Amiga'daki Vroom'u hatırlattı bana.

@Tolga: Amiga'da eski bir numara vardı. Harddiskte veya ramdiskte bir çekmeceyi mount komutuyla floopy gibi gösterip bazı oyunları çalıştırabiliyorduk. Aynı şekilde DOS'ta CD oyunları için harddiskte 700MB'lık bir partition ayırıp bunu D: harfine atıyorduk.

Acaba X68k için de benzer bir trick olabilir mi?

Güzel fikir, olabilir tabii ki. Araştırmakta fayda var...

Bunada bi flopy emulatör yaparsın artık :P

nefis bi oyunmuş, R-type, Battle Squadron, Project-X, Disposable Hero ve Stardust, SWIV Amiga'da en sevdiğim oyunlardı hem tarz olarak hem grafik/oynanabilirlik olarak.
Bu da grafik ve oynanış olarak aynı zevki verir sanırım.
Eline sağlık Tolga

@commander64: Orjinal oyunlara merak saldığım için uğraşır mıyım bilmiyorum :)

@endo64: Teşekkür ederim endo64, güzel bir oyun olduğu kesin, aslında bir klasik de diyebiliriz, daha göze hitap eden bölümleri de olduğuna eminim, biraz oynamayı becerebilsem onları da gösterebilirdim. Elimdeki gamepad'lerden birine adaptör yapmam lazım X68000 için.

Gradius klasik hatta kült shotm'up oyunlarından. En önemli özelliği de kendine has silah upgrade sistemi. Serinin devamı hala üretiliyor. Aynı zamanda Gradius'un parodisi diyebileceğimiz anime tarzı grafikli yine Konami'nin yaptığı Paradous serisini  de devam ediyor.

cihazın oyunları inanılmaz. o yıllar için mükemmel. eğer amiga zamanında tanışmış olsaydık muhtemelen pc'ye falan geçmezdik. Türkiyede hiç görmedim, muhtemelen hiç girmedi illaki bir yerlerde denk gelirdik.

EEVBlog Mailbag'de ilk koliden çıkana bakın. X68000 geldi inanamıyorum ya. ???

RRSHrGQ_UDk

@Özay:

Mesajını görünce Tolga bir şeyler yazdı zannettim. Yanlış alarmmış(!)

Capcom CPS1'in tasarımının Sharp X68000'e dayandığını biliyormusunuz?

CPS1'in tasarımcısı bu bilgisayara "God Computer" diyor :)

Ref: http://arcadehacker.blogspot.com.tr/2015/05/capcom-cps1-part-2.html (http://arcadehacker.blogspot.com.tr/2015/05/capcom-cps1-part-2.html)

Hala ebay de satışı var bu modelin. Pc mi yoksa oyun konsolu mu ben ona emin olamadım. İnsanlar bunu oyun için almışlar gibime geldi.

bu güne kadar gördüğüm en kötü x68000 tanıtımı :P Yani tanıtım diyemiyeceğim... Aç bir iki sayfa oku, video izle canım... Küçük çocuklara Teyp ve kaset verip, çalmasını beklemek gibi bir deneyim oldu :)

Bu mailbag videosu olduğu için kutudan ne çıkacağı hakkında hiçbir fikri yok elemanın. Teardown videosu yapınca buradan paylaşırım, içini görmüş oluruz. ;)

Çıkmış bile teardown videosu:

W40qGkp-mEU

Güzel bir yazı ancak Amiga 500 ile yapılan mini kıyaslama adil olmamış (A500 $600, X68000 ise $2500 fiyat etiketine sahip). Ayrıca asıl kıyaslanması gereken mimarideki cihaz olan Amiga 1000 ise 2 yıl önce piyasaya sürülmüş $1600 dolarlık bir cihaz. 1987'de piyasaya sürülen ancak ülkemizde pek bilinmeyen devrimsel cihaz ise Acorn Archimedes (ki arkasındaki ARM şirketi günümüzde mobil cihaz piyasasını domine ediyor).

O ne yaw uzay gemisi gibi
 :o :o :o :o :o :o :o :o

Eski bir başlığı tekrar hortlatayım... Archive.org'da X68000 Oh!X dergisi arşivi var.

https://archive.org/details/OhX1990-1995

Sharp MZ/X1 ve X68000 için en iyi kaynak, Oh!X dergisi...Japonyada 80 ve 90'larda neredeyse her sistem için çok iyi dergiler yayınlanmış. İçerik donanımdan yazılıma, programcılığa kadar çok iyi ve detaylı... x68000 için bir donanımın yapımına ait detaylardan, 3D grafiğin temellerine kadar çok detaylı olarak konular ele alınmış...Her ne kadar eskisi gibi resimlerine bakınıyor olsam da, çok güzel dergiler. Reklamlarına bakınca insan eğitiliyor :P

Tolga'da belki de hepsi vardır... (Hatta fazla olanlardan bana 10-15 tane verdi sağolsun...)

Gene konuyu hortlatmış oluyoruz ama x68000 Pro da varmış. Adamlar ne bilgisayar yapmış zamanında.

https://www.youtube.com/watch?v=OepeiBF5Jnk (https://www.youtube.com/watch?v=OepeiBF5Jnk)

Tolgada Pro modeli de var... Hatta XVI ve 68030 modelleri de.. Benden duymuş olmayın :D Herhalde x68000 konusunda sadece Türkiyede değil, dünyada çok iyi koleksiyona sahip bir arkadaşımız...Sadece koleksiyon yapmıyor, kullanıyorda..

:D Tolga abii. x68000 ilk görüşte aşık olmayan yoktur bence. Acayip tatlı bir cihaz.