commodore.gen.tr

Epeydir internette Macintosh Compact serisi kasalar içerisine LCD ekran ve Raspberry Pi gibi SBC cihazlar yerleştirilerek yapılan projeleri inceliyordum.

Elimdeki cihazlardan birini kullanarak benzer bir proje yapmaya karar verdim. Ancak gördüğüm projelerin tamamına yakınında CRT yerine düz LCD ekran konduğu için pek içime sinmiyordu. CRT etkisi vermek için pleksiglası ısıtıp vacuum forming ile şekil vermeye çalışan birini gördüm bir retro-Mac forumunda. Birkaç denemeye ait fotoğraflar vardı ama bitmiş bir şey göremedim.

Benzer bir şeyi kendim denemeye karar verdim.

8.4" ebatlarında 4:3 oranında bir TFT panelin işimi görebileceğini hesapladım. Aslında 8.7" gibi bir panel olsa daha da uygun olacak sanki ama pek standart bir şey değil galiba. Sonunda eksi model bir yazarkasanın VGA girişli 8.4" monitörünü dağıtıp uygulayarak başlayayım dedim.

Bu işin en zor gördüğüm kısmını bahsettiğim CRT şeklinde bombeli bir ön cam yapmak olduğunu tahmin ediyordum. Çalışmaya başlayınca doğru tahmin ettiğimi de deneyimlemiş oldum.

İnternetten 2mm ve 3mm kalınlığında pleksiglas sipariş ettim. LCD ekran, Macintosh CRT'sinden biraz daha küçük olduğu için, LCD panelin çerçevesinin dışarıdan yani pleksiglasın arkasından hoş gözükmeyeceğini düşündüm. Bu yüzden biraz koyu renkli yarı şeffaf pleksiglasın daha uygun olabileceğini tahmin ettim. Hem şeffaf hem de koyu rekli pleksiglas sipairiş ettim. Bu piyasada bu tür pleksiglasa "duman" pleksiglas diyorlarmış, internet aramalarımdan bunu öğrendim.

Pleksiglasa şekil vermek için sıcak hava tabancası (lehimleme için değil de yapı işlerinde kullanılan büyük tipte bir alet) kullandım. Şekli verirken, pleksiglasın en azından iç yüzeyinin CRT ile tamamen aynı şekilde olması için, CRT'yi "kalıp" olarak kullandım. Bu epey deneme yanılma ve sabır gerektiren bir şey oldu benim için.

Elimde PCB rework işleri vs için kullandığım polyamide geniş bant vardı. Bunun oldukça yararını gördüm. Şu sırayla çalıştım:

Macintosh Plus'ı dağıttım, CRT'yi, statik elektrikten korktuğum için tamamen analog board'dan ayırmadım. Neyseki kablo boyları CRT'yi düşey bir şekilde kitaplarla ve kasanın kendisi ile desteklemek için çevirmeye yetiyor.

CRT'den biraz büyük olacak şekilde, pleksiglası Dremel'in 420 Heavy-Duty Cut-Off Wheel aparatı ile kestim. CRT'nin çerçevesinde vida deliklerinin olduğu kulaklara denk gelen yerleri de köşebent şeklinde kestim.

Pleksiglası CRT'nin üzerine yerleştirdim. İki kenardan polyamide bant ile pleksiglası CRT'ye tutturdum ve sıcak hava ile pleksiglası ısıtmaya başladım.

McGyver modunda, bir kıl testerenin düz sırt kısmı ile her kenarı yavaş yavaş ısıtırken CRT'ye doğru bastırdım. Bundan önce tüm pleksiglası hızlıca biraz ısıttım (preheating)

Çalıştığım kenar CRT'ye iyice yapıştığında (yapışıp kalmıyor) ısıtmayı yavaşça bırakıp bir süre daha testerenin sırtı ile baskı uygulamaya devam ettim. 20-30 saniye sonra hızlıca testereyi çekip polyamide bant ile olabildiğince gergin bir şekilde o kenarı CRT'ye sabitledim.

Bunu birkaç tur şeklinde tüm kenar ve köşelere yaptım. Böylece genel olarak tatmin edici bir şekilde CRT şeklinde pleksiglas elde etmiş oldum.

Bu tekniğe ikinci denememde 3mm pleksiglas ile ulaştım. İlk denemem birkaç akşam önce 2mm pleksiglas ile olmuştu ve fena olmasa da biraz deforme olmuş bir "ön cam" elde etmiştim.

Fotoğraflar geliyor.

(https://i.ibb.co/9cGDpxP/macintosh-crt-001.jpg)


Altta gözüken board Macintosh Plus'ın analog Board'u. CRT hala soketinde ve anot cap'i de hala bağlı halde.

Ekranın çevresi boyunca sarı polyamide bantı görebilirsiniz.

(https://i.ibb.co/SysGPRZ/macintosh-crt-002.jpg)

Burada da daha geniş açı ile CRT'nin nasıl yatay olarak sabitlendiği görülüyor.

Sıcak hava tabancasını yere dik olarak şekilde ne çok hızlı ne de çok yavaş olarak preheat sırasında ortadan başlayaran spiral şeklinde gezdirdim.

(https://i.ibb.co/hsF8fxW/macintosh-crt-003.jpg)

Burada kenardan ev yapımı tezgah görülüyor. CRT düşmesin diye soldaki kitapları retro bir valizle destekledim.

(https://i.ibb.co/rHhhhs2/macintosh-crt-004.jpg)

Yakından nasıl gözüktüğünü merak edenler için başka bir fotoğraf.

Burada görünen 3mm kalınlığında "duman" dedikleri türde füme renkli pleksiglas.

Şu anda pleksiglas hala CRT'nin üzerinde sıkıca bantlanmış durumda.

İlk denemelerimden birinde acele edip pleksiglas hala biraz ılıkken alıp incelemeye başladım. Yavaş yavaş düz şekline geri döndü. Şimdi iyice soğumasını bekliyorum.


(https://i.ibb.co/kGGGstC/macintosh-crt-005.jpg)

Macintosh Plus'ın ön paneli ile beraber bu şekilde gözüküyor.

(https://i.ibb.co/swKgg9V/macintosh-crt-006.jpg)

Pleksiglas, ön panelin arkasından böyle gözüküyor (tabi altta hala kalıp olarak kullanılan CRT var)

İki elle düzgünce oturttuğumda epey iyi bir şekilde çerçeve oturuyor. Umarım bantları açtığımda da bu şekilde olur.

(https://i.ibb.co/JQVfdpZ/macintosh-crt-007.jpg)

Kullanacağım LCD'yi ön panelin arkasına koyunca böyle gözüküyor.

aslında LCD'nin plastik çerçevesini sökmeyi düşünüyorum.

Füme pleksilglasın arkasından LCD'nin çerçevesi belli olmuyor, bunu geçen 2mm pleksiglas ile yaptığım denemede gözlemlemiştim. 3mm pleksiglası "kalıptan" söktüğümde beraber bir fotoğrafını daha yükleyeceğim.

(https://i.ibb.co/TKzkzz0/macintosh-crt-008.jpg)

Kullanılması planlanan LCD, kendi kasasının içinde böyle gözüküyor. Yazarkasaya tutturmak için altında bir standı var.

Gayet güzel elinize sağlık. Plexy tabakayı şekillendirirken tabakayı büyük tutup esnetme işleminden sonra gerekli boyuta düşürmek daha temiz işçilik açısından iyi olabilir. Hatta şöyle bir öneri plexy tabaka monitörden 4 taraftan ortalama 10cm büyük kesilir. 2 adet plexy tabaka boyutunda ortaları dekupaj testereyle boşaltılmış kenarlarda ortalama 7cm bırakılmış mdf arkalı önlü plexy tabakaya matlapla açılmış deliklerden civata ile sıkıştıtılır. Ortada kalan plexy ye sıcak hava tutunca yumuşayacak ama iki mdf arasında kalan kısımlar sert kalacak.

Isı tabancası mdfyi yakabilir o yüzden geniş tutmakta fayda var.

Yumuşak plexy kısmı yukardan aşağı doğru monitör e bastırıp şekil verilir. Kenarların halen sert olması temiz iş çıkartır. Tam soğuma olana kadar baskıyı bırakmayın.

(https://www.commodore.gen.tr/forum/index.php?action=dlattach;topic=17933.0;attach=34768;image)

Çok güzel bir çalışma merakla bekliyorum

Güzel proje!

Ben bir benzerini, şeffaf epoxy (şu ahşap masa vs kapladıkları) ile yapmayı planlamıştım bir dönem ama hiç hayata geçirmedim.

Merakla bekliyorum sonuçları.

Işığın bombeli CRT camında hafif kırılması etkisi için belki bombeli plexy'ye daha sonra şeffaf epoxy dökülüp LCD panel direk yapıştırılabilir. ;)

İlginç projeymiş, takipteyim :)

Bu akşam bantları sökerek pleksiglası CRT kalıptan ayırdım.
Daha sonra Macintosh Plus'ın ön paneline içten elle oturttum. Sonuçtan son derece memnunum.

@yavuzg : Epoksi ve CRT'nin negatif kalıbını alarak gerçekten cam mercek gibi benzer şeyler yapan birilerini görmüştüm. Epoksiyi cam şeffaflığında hiç hava kabarcığı kalmadan kalıba ancak bir vakum tankında alabilirim sanırım, doktora sırasında beraber çalıştığım malzemecilerin bunun için özel bir sistemi vardı. Benim pek ev ortamında yapabileceğim bir şey değil şimdilik. İleride garajım, bahçem filan olursa mutlaka denemek isterim.

Benzer şekilde CRT'nin kendisinin ön camını keserek yapmaya çalışanlar olmuş. Bu baya riskli ve zor bir iş. Buna kalkışmam.

@HkRecai : Tarif ettiğin baskı çerçevesi fikrini anladım ve gerçekten çok mantıklı. Benim epey bir vaktimi alan kenarları döne döne bükme işini muhtemelen tek seferde bu çerçeveyle yapabilirdim. Elimdeki sıcak hava tabancasından iki tane ve iki tane de ilave el gerekirdi muhtemelen, bir tarafı ısınınca diğer taraflar hemen soğuyor, tüm pleksiglası tek seferde ısıtmak için büyük bir fırına konulabilir veya geniş infrared ısıtıcı kullanılabilir belki.


LCD'de görüntü varken pleksiglasın arkasından nasıl gözükeceğini çok merak ediyordum.
Elimdeki LCD ekranın sadece VGA girişi var. VGA çıkış alabileceğim bir cihaz bulmam zaman aldı. Bir retro meraklısı olarak biraz utandım. Evdeki en eski laptopta HDMI çıkış var. Bunları HDMI-DVI ve DVI-VGA pasif dönüştürücülerle LCD'ye vermeye çalıştım görüntü gelmedi.
Sonra osiloskobumda VGA monitör çıkışı olduğu aklıma geldi (Tektronix MDO3034) Hemen onu doğrudan VGA kablosu ile bağladım ve görüntü geldi.
(https://i.ibb.co/y6k11Kb/macintosh-crt-009.jpg)


Pleksiglası çerçeveye elimle tutturdum şimdilik. İç taraftan, CRT'yi çerçeveye tutturmaya yarayan vida deliklerine @HkRecai'nin bahsettiği türde bir çerçeve yapıp pleksiglası çerçeveye iyice sıkıştıracağım. Elle dikkatlice yaptığımda kağıt girecek kadar bile boşluk kalmıyor.
(https://i.ibb.co/PD9zwhW/macintosh-crt-010.jpg)


(https://i.ibb.co/zQz0PQ8/macintosh-crt-011.jpg)

Raspberry PI'ı kasanın içerisine monte ettikten sonra projenin devamı için iki hedefim var:

1. Klavye olarak Macintosh Plus'ın kendi klavyesini kullanmak istiyorum. Şu anda elimde bu klavyeden yok, arıyorum. Bu klavyeler RJ9 kablo ile (RJ45'in ufak, 4 pinli olanı) çalışıyor. RJ9 spiral kabloyu telefon ahizesi kablosu olarak bu kasaya uygun bej renkte 4-5 liraya buldum ve aldım. Ahize kablosu ile Macintosh Plus keyboard (M0110A) kablosunun sıralaması farklıymış. O yüzden boş 4P4C (her pininde de iletken pim olan) RJ9 soketler de aldım. Elimde RJ9/11/45 sıkabilen bir pense var. Olmasaydı da ince uçlu bir kargaburun ile yapılabilecek bir şey.

Bu klavyeyi ufak bir board ile Rasperry PI'a hatta bir PC'ye USB'den bağlamak için ufak bir board kullanacağım. Bunun için şu anda Maxim Integrated - MAX32625PICO geliştirme board'unu düşünüyorum. Üzerinde USB stack'i USB HID (human interface device) klavye emülasyonu yapacak şekilde konfigüre edeceğim. Klavyeden gelen seri datayı, tuş kodları olarak keyboard emulation ile PC'ye gönderebilirim. Aynı şekilde Macintosh mouse'unu da böyle bir adaptör board ve firmware ile kullanmak istiyorum.

2. Bu biraz daha uzun vadeli bir hedefim. Bu Macintosh Plus kasasından çıkan mainboard'u güzelce temizleyip bakımını yaptım. Çalışabilir hale getirebileceğimi düşünüyorum. Üzerinde sevgili MC68000 var bir tane kocaman.

Yapmak istediğim aynı LCD ekran ile istersem gerçek Macintosh Plus donanımını çalıştırıp kullanabilmek, istersem de Raspberry PI'a geçip emulatörle retro makineleri kullanmak, sıkılırsam da tuvalet penceresinden ufak ekranda web'de gezinmek...

Bunun için Macintosh Plus anakartının video çıkışını analog board'a bağlayan yerden alıp, LCD ekranda görünecek bir hale getirmem gerekiyor. İşin güzel yanı Macintosh Plus monokrom bir alet. Gri tonlar yok, ya siyah ya da beyaz var. Yani video sinyali 1 ve 0 dizisinden oluşuyor.

Yapmayı düşündüğüm şey aslında bir nevi frame-buffer yapmak; Mac'in oluşturduğu tam bir frame'i hafızaya alıp daha sonra LCD'nin native çözünürlüğüne göre scale edip VGA sinyal oluşturmak. Bunun için şu anda aklımda ya bir FPGA (Xilinx Spartan 3 serisi en kolay olur herhalde) + SRAM kullanmak var; ya da bir veya iki adet Parallax Propeller + QSPI SRAM kullanmak. Parallax Propeller ile daha önce birden fazla core'u kullanarak assembly ile video görüntüsü oluşturup çeşitli ürünler yapmıştım. Macintosh'un video çıkışını capture edip (frame-grabber gibi), aynı çipte başka bir core'da, olmazsa ikinci bir çipte video sinyalini oluşturmayı gözüm kesiyor şu anda.

Bir switch ile native Macintosh ile Raspberry PI bilgisayarları arasında geçiş yapmayı umuyorum. Kasanın içine bir de ufak audio amplifier board'u ve ek bir hoparlör koymak da iyi olabilir.

Öncelikle 1. maddeye, yani klavye ve mouse için USB çevirici yapmaya başlayacağım.
Gelişmeleri buraya yazarım.

Çok güzel görünüyor eline sağlık. Aslında pleksi yerine fresnel lens deneyebilirdin :) Tomytronic table top oyunlarında fresnel lens var mesela ufacık ekrana crt havası veriyor.

Bu proje nedense beni çok mutlu etti :) Tabi son 1 ay içinde hayatı kayan 3 farklı crt görmemin de etkisi vardır sanırım. Ömrü dolan bu cihazların görünüşünü taklit edip üstüne bir de daha sağlıklı görüntü elde edebilme imkanı bence büyük nimet.  

Güzel proje, ellerinize sağlık.

(https://i.ibb.co/zQz0PQ8/macintosh-crt-011.jpg)

Şu görüntü çok hoş, altta LCD olduğu anlaşılmıyor.

Çinliler bu konuda bir çalışma yapsa negzel olur, LCD ekranın önüne koyulacak kalıptan çıkmış crt görünümlü PLEXY ürün. LCD'li Arcade kabinlerde iyi gider.

Emegiğinize Sağlık güle güle güle kullanın

Elinize sağlık harika gözüküyor.

Tamamen bitmiş halini merak ediyorum :)

Yaw noldu son durum, hani fotolar hani videolar? Pek anlam veremiyorum ama günlerdir heyecanlıyım, bu proje çok ilgimi çekti :) Bir lcd monitöre bu pleksiglas numarasını yaptıktan sonra windows altında genel bir crt shader falan kullanarak tüp görüntüsü alamaz  mıyız? Yani kastettiğim emülatörlerin kendi efektleri falan değil, windows masaüstüne bombe ve scanline kullanarak crt efekti verebilen programlar yok mudur?

Selamlar herkese,

Bu haftasonu Raspberry Pi 3 veya 4'ü kasanın içine monte etmeye başlayacağım.

Kullandığım LCD ekranın sadece VGA girişi var. Raspberry Pi'yi bağlamak için micro-HDMI (Pi4 için) ve HDMI (Pi3 için) VGA dönüştürücüler sipariş ettim, umarım bugün ulaşacaklar. Kısa VGA kablo da sipariş ettim.

Montaj aşamalarını ve haftasonu yapabildiğim şeyleri fotoğraflayıp buraya yüklerim.


Uzun vadeli planlar:

Geçen gün yazdığım gibi bir yandan da Macintosh Plus'un kendi anakartını da aynı anda kullanabilmek için gerekli planları yapıyorum:

512x342 nokta (1-bit) çözünürlüğünde bir frame-grabber ve bunun frame-buffer'ını VGA çıktı olarak verecek bir kart yapmayı planladım. Aslında hazır bir tasarım var mı diye aradım ama öyle al-kullan şeklinde bir şey bulamadım .

Bu kartın üzerine Macintosh Plus'ın kendi klavyesi ve mouse'unu USB'ye dönüştüren bir devreyi de koymam gerekecek. Macintosh'un kendi anakartı,  +5V, +12V ve -12V istiyormuş, bunları da halletmem lazım.


İki cihaz arasında (RaspberryPI ve orijinal Macintosh) bir switch ile geçiş yapılabilir.

Uzun vadeli planlar ilgimi çekti. Güzel fikirler bence. Bu konuda yardımcı olmak için birşeyler eklemek istiyorum.


Belki, yazılımsal olarak yapılabilir.


Metal kasa 5V ve 12V çıkışlı AC-DC çevirici kullanabilirsiniz.


Üç durumlu bir sürgülü anahtar kullanılabilir. Birinci durum bilgisayarın kapalı olması için, ikinci durum  MAcintosh anakartı için ve üçüncü durum ise Raspberry Pi için olabilir.

Kolay gelsin, şimdiden hayırlı olsun.

(https://i.ibb.co/SJ95gfK/macintosh-crt-012.jpg)

Pleksiglas içeriden böyle gözüküyor.
Normalde CRT'yi yerinde tutmak için, metal kulakların vidalandığı 4 adet vida yuvası var.
Tam bunlara denk gelecek şekilde bir çerçeve yapmam gerekli.

Bugün hava da güzel deyip bahçede Dremel ile artan pleksiglastan keserek yapayım dedim ama sonra vakit bulamadım. Bu çerçeveyi kumpasla ölçü alıp lazerli kesim yapan bir yere yaptırayım dedim en sonunda. 10-15 liraya yapıyorlar bu ölçüdeki şeyleri.

RaspberryPI'ı henüz kasanın içine almadım ama hafta içi aldığım HDMI-VGA dönüştürücü ile bu şekilde görünüyor.

(https://i.ibb.co/9qnjGKV/macintosh-crt-013.jpg)

(https://i.ibb.co/cgCkKyQ/macintosh-crt-014.jpg)

Yandan açıyla bakınca nasıl gözüktüğünü göstermek için bunu çektim.
Şu anda Macintosh'un kasası hala açık. O yüzden dikkatli bakınca, en sağda dışarıdan gelen ışık görülebiliyor.
Kasayı tamamen kapatınca böyle bir şey olmayacak tabi ki.

Bu da üstten açıyla çekilmiş bir fotoğraf.
Şu anda elde ettiğim görüntüden oldukça memnunum. Fotoğraflarda göründüğünden daha güzel gözüküyor.

Ekran kapalıyken, sanki gerçekten koyu renkli bir CRT varmış gibi. Görüntü gelince, aslında tam olarak CRT gibi gözükmüyor; ama kesinlikle LCD gibi de gözükmüyor :) İnsanın kafası karışıyor biraz ama çerçeve bombeli olduğu için, beynim yanılgıya düşüp "ha, tamam, tüplü bu deyip" boşlukları tamamlıyor.

Belki ileride bir gün vakum tankı filan bulursam, burada daha önce önerildiği gibi tamamen epoksiden mercek şeklinde bir ön cam yapmayı denerim.

(https://i.ibb.co/kQnYjX0/macintosh-crt-015.jpg)

(https://i.ibb.co/P4XfxQD/macintosh-crt-016.jpg)

LCD'yi yerinde tutacak parçanın çizimini yaptım, bu hafta vakit bulursam lazerle kestireceğim.

Hazır lazer kesim yaptırırken, kasanın arkasında iptal ettiğim analog board (CRT sürücü ve power supply)'a denk gelen açıklıklardan, pil için olana denk gelecek şekilde bir Raspberry-Pi plakası kestireceğim.

Elinize sağlık, harika gözüküyor. :)

Elimde M0110A keyboard yoktu. ADB keyboardlarım var ama Macintosh Plus kasasına göre epey "modern" gözüktüğü için kullanmayı istemiyordum.

Neyse ki geçen hafta M0110A bulup aldım. İyi bir retrobright istiyor. Keyboard'ın tuşlarının basma hissi çok hoşuma gitti. Şu proje için kullanmayacak olsam kod yazmak için kullanacağım neredeyse.   ::)


Bir tane de epey sararmış Macintosh Desktop Bus Mouse'um vardı.

Temsili keyboard ve mouse fotoğrafları:
(https://i.ibb.co/qdJ8cQF/image.png)

(https://i.ibb.co/KzWWM3X/image.png")


Amacım daha önce de yazdığım gibi içine Raspberry PI ile orijinal Macintosh keyboard ve mouse'u kullanmak. Bunun için aşağıdaki gibi bir adaptör kartı yapacağım. Basit bir kart olması için hazır bir MCU kartı kullanayım diyordum. MAX32625PICO düşünmüştüm ama sanırım Türkiye'de temini daha kolay olan Arduino Pro Micro daha uygun olacak.

Firmware'de mouse ve keyboard'dan gelen veriyi decode edip, USB HID device olarak davranıp bunu USB host'a aktaracağım. Böylelikle istersem bu adaptörle, keyboard ve mouse'u PC'de filan da kullanabilirim.

Soketleri neyse ki Türkiye'den bulabildim. Yerleşim şimdilik böyle gözüküyor.
Tasarıma başlamadan önce bu MacBerry'de olmasını isteyebileceğim başka ne var biraz daha düşüneceğim.
(https://i.ibb.co/PNnxXTm/image.png)


Projenin bu kısmından sonrası ise asıl uğraşmak istediğim, orijinal Macintosh video sinyalini alıp VGA üretmek; Raspberry PI ve orijinal Macintosh arasında geçiş yapabilmek...



 

Güzel çalışma, şimdiden tebirkler.

Projede son durum nedir, ilerleme var mi?

Selam KNG, acil bir durumda lazım olunca Mac'in içinden Raspberry Pi'ı sökmüştüm ama şimdi Raspberry Pi 4 ile tekrar toplamaya başladım.
8.4" TFT ekran kullanmıştım, ön kasanın içinde normalde CRT'nin olduğu pencereden bakınca, ekranın etrafında bir miktar boşluk kalıyor. Bunu gidermek için bir tık daha büyük ekrana geçiyorum. Sanırım haftaya elime ulaşacak. Bunu yerine tutturacak parçaları tasarlayıp basıp tekrar montaj yapacağım