commodore.gen.tr

Lemon64'deki "Using a Raspberry Pi as a 1541 (http://www.lemon64.com/forum/viewtopic.php?t=46482)" konusunda Raspberry pi ile 1541 emülasyonu olur mu tartışmasına Gorack nick'li Steven White böyle bir projeye başladığını ve epey de bir yol katettiğini ve teknik detaylarını açıkladığı şöyle bir mesaj attı (http://www.lemon64.com/forum/viewtopic.php?t=46482&postdays=0&postorder=asc&start=34).

Tarih 16 Eylül 2017.

1 seneden biraz fazla sonra beta tester'lar ile test'e başladı. 5 Mayıs 2018 tarihinde de aşağıdaki başlıkta yayınlandı.

http://www.lemon64.com/forum/viewtopic.php?t=67978 (http://www.lemon64.com/forum/viewtopic.php?t=67978)

Yapmak isterseniz aşağıdaki adreste tüm detaylar mevcut.

https://cbm-pi1541.firebaseapp.com/ (https://cbm-pi1541.firebaseapp.com/)

Bugün biraz vakit ayırıp yapma ve test etme imkanım oldu. Alet çalışıyor :) En büyük özelliği 1541 ultimate'ın yaptığı gibi gerçek sürücü emülasyonu yapabilmesi. Kopya korumalı imajlar dahil D64, G64, NIB ve NBZ uzantılı imajlara destek veriyor ve C64 haricinde 128, Vic20, 16 ve Plus4 serisi bilgisayarlar ile de uyumlu.


Yapılışına gelirsek, ihtiyacınız olan malzemeler şunlar,

(http://www.tepetaklak.com/data/c64/IMG_3956.JPG)

Not : Kahverengi plaket yerine yeşil pcb şeklinde olan prototip board'a geçtim sonrasında. Bu nanelerin lehim noktalarındaki bakır çok kolay kalkıyor, sıkıntılı.

1. Bir adet Raspberry Pi 3B yahut 3B+ (Zero olmuyor :( ) ve onun güç kablosu. Uygun adaptör öneriliyor.
2. 2x6 pin dişi header
3. Bir parça prototip board.
4. 4 hatlı bidirectional logic level converter. Aliexpress'te koyu yaptığım kelimelerle aratırsanız bulursunuz.
Örn. : https://www.aliexpress.com/item/Free-shipping-1pcs-4-channel-IIC-I2C-Logic-Level-Converter-Bi-Directional-Module-5V-to-3/32670479389.html (https://www.aliexpress.com/item/Free-shipping-1pcs-4-channel-IIC-I2C-Logic-Level-Converter-Bi-Directional-Module-5V-to-3/32670479389.html)
5. C64 Seri port'una girecek 6 pin DIN fiş.
6. İçinde en az 5 hat bulunan bir kablo.


Önce Raspberry Pi'nin GPIO pin header'ına girecek adaptörü halledelim,

Bunu yaparken üstte linkini verdiğim adreste de bulunan şu şemadan faydalanabilirsiniz,

https://cbm-pi1541.firebaseapp.com/wiring.png (https://cbm-pi1541.firebaseapp.com/wiring.png)

Veya aşağıda benim yaptığım gibi yapıp işi biraz kolaylaştırabilirsiniz.

Dişi pin header'ları ve level converter'ı şu şekilde lehimleyin,

(http://www.tepetaklak.com/data/c64/IMG_3962.JPG)


Ben bu aşamada elimde uygun bir kablo bulamadığım için ve işleri de hızlandıracağını düşündüğüm için kenardaki Özay'ın tasarımı Sd2iec'e el atıp Dişi Pin header'lı DIN kablosunu ödünç aldım :) (Özay söz ilk fırsatta buna bir kablo yapacağım :) )

(http://www.tepetaklak.com/data/c64/IMG_3965.JPG)

Bir uca da 6 pin erkek pin header'ı lehimliyoruz. (PCB'nin ters tarafına lehimlemek lazım zira dişi header'lar ile zıt taraftalar.)

(http://www.tepetaklak.com/data/c64/IMG_3967.JPG)

Resimde en solda seri kablonun gireceği pin header var. Ortada level converter, en sağda ise Pi'nin gpio header'ına girecek dişi pin header'lar. Ben 6 pin'den uzun dişi header kullandım, alttakiler kullanılmıyor.


Hatları bağlıyoruz,


(http://www.tepetaklak.com/data/c64/IMG_3968.JPG)


(http://www.tepetaklak.com/data/c64/IMG_3969.JPG)


Ve bitti,

(http://www.tepetaklak.com/data/c64/IMG_3970.JPG)


Gelelim yazılım kısmına. Sırayla şunları yapalım,

1. Sd card fat32 olarak formatlanır.
2. Raspberry Pi Firmware indirilir. https://github.com/raspberrypi/firmware/archive/master.zip (https://github.com/raspberrypi/firmware/archive/master.zip)
3. Indirilen zip dosyası içinde firmware-master\boot dizinindeki bootcode.bin, fixup.dat and start.elf dosyaları sd karta kopyalanır.
4. https://cbm-pi1541.firebaseapp.com/Pi1541.zip (https://cbm-pi1541.firebaseapp.com/Pi1541.zip) adresinden indirilen zip dosyası sd kart'a açılır.
5. VICE içindeki 1541 rom dosyası sd karta kopyalanır. DRIVES dizinindeki dos1541, d1541II yahut Jiffy.bin.
6. D64 imajları Sd kart altındaki 1541 dizinine kopyalanır.

Bundan sonrası kullanmaya kalıyor, alet Disk imajı yüklenene kadar bir SD2IEC'miş gibi basit emülasyon yapıyor. Imaj seçildikten sonra ise gerçek sürücü emülasyonuna geçiyor. Üstte sd kart'a aktarılmış FB64 ile kullanılabiliyor. Pi'ye klavye bağlayıp bir monitöre bağlarsanız arayüzü de var, isterseniz disk imajlarını oradan da seçebiliyorsunuz.

Videoya bir miktar kullandım, belki az çok fikir verir,

8SU0VR47ohQ

Süper haber :)

Soru:

D64 imajını seçebilmek için illaki RasPi'ye bağlı bir LCD ekran mı olması lazım?

Lcd ekranla kullanılmıyor sanırım. Ben hdmi ile tv'ye bağladım. Bu tamamen opsiyonel, kullanım anlamında da hafif farkları var. D64 imajı seçmek için FB64 programı da kullanılabiliyor. Disk imajı seçene kadar sd2iec gibi davranıyor, sonrasında gerçek bir 1541 sürücü gibi.

Eleman imaj seçmek için cep telefonu uygulaması yazacakmış.

Aslında rpi'nin tüm imkanları seri port üstünden c64'e sunulabilir. Network, bluetooth vesaire.

Anlaşılmıştır ;)

O zaman yarın bi level shifter alayım robitshop'dan :)

bir de eldeki seri kabloları taciz etmemek için çıkmışken bir de konya sokağa uğrayayım, umarım 6 pin DIN soketi bulabilirim orada...

tabii şimdi ikilemde kaldım. @simon'un bahsettiği Arduino'lu xum1541 kablosunu yapmaya niyetim vardı (bir tane 1541'i PC'ye bağlı tutacaktım bu iş için) ancak şimdi bu proje aklımı çelmekte :)

Tam olarak amaç ne? Ben xum1541'i elimdeki disketleri yedeklemek için kullanmıştım. Bununla da olur muhtemelen gerçek 1541'i 8 bunu 9 yapıp.

"Ama amaç c64 ile kullanmaksa xum/xu1541 işini görmez sanırım disketlere aktarım yapmayacaksan" diyecektim ama şimdi niyetini anladım  ;D

abi aslıda bende 1541'ler birbirini şeyediyorlar afedersin :P

retro konusunda eski kafalı olduğumdan ve nostaljik hissi daha fazla olduğundan gerçek disket kullanmayı daha çok seviyorum (dolayısıyla xum1541 daha mantıklı bu açıdan)

lakin gerçek disket dışında zırt diye bir şey denemek için veya disk kopyalama işini c64'de halletmek için de bu floppy emulatörü de çok çekici. üstelik elimde boşta bir raspi 3b de var öylece duruyor rafta :)

Şöyle ucuz, küçük boyutta solid state medyalarımız olsa aslında kullanıcı deneyimi anlamında böyle klasörlerde falan dolaşıp D64 seçmek yerine onu taksak ve oynasak süper olur. Çocuklar falan için de bu tip bir kullanıcı deneyimi daha ideal.

Aslında sadece ID saklayacak disket şeklinde küçük nesneler de bu işi görür. RFID yahut Mıknatıslı bir sistem kullanılabilir. Böylece oyunları küçük kutularda isimleri cover art'ları ile falan saklamak mümkün olur.

Adaptörü yapan olduysa c64'ün haricinde ekstra bir sürücüden fazlasını takmasın.
Pi'nin gpio hatları en fazla 15ma sink edebiliyormuş. Her bağlanan hat 1k pullup ile 5ma sink ediyor.

C64+Pi1541 + 1541 sürücü sink limitinin altında kalıyor.

amiga emulasyonu yapan oldu mu bizden ?
internetten amibian indirdim.

bendeki raspberry ilki
destekler herhalde

http://www.commodore.gen.tr/forum/index.php?topic=12804.0 (http://www.commodore.gen.tr/forum/index.php?topic=12804.0)

Emarti'nin, öncesinde de Özay'ın bu konularda çalışması vardı.

https://mygeekyhobby.wordpress.com/2018/08/12/pi1541-in-30min-with-almost-no-soldering/

Bir arkadaş sıfır lehimle bu projeyi daha basit bir diagramla yapmış. Lehim yapamayanlar buyursun.

Bence lehim yapmayı öğrenmek bunu yapmaktan daha kısa sürer  ;D

pi1541 daughter board gerber dosyası linki şurada dursun kime ne zaman lazım olacağı belli olmaz :p

https://www.pcbway.com/project/shareproject/C64_Pi1541.html (https://www.pcbway.com/project/shareproject/C64_Pi1541.html)


Şurada da bazı kutular var
https://www.thingiverse.com/thing:3127040 (https://www.thingiverse.com/thing:3127040)
https://www.thingiverse.com/thing:3232441 (https://www.thingiverse.com/thing:3232441)

Bize helva yapacak bir usta gerek... Hey gidi eskiden bir Özay usta vardı...

Aynı işi bir de Amiga floppy'si için yapabilseler..

Gotek var :)
ama bahsettiğin harici sürücü sanırım.

Amiga RPI drive (http://amigadrive.blogspot.com/) var. Uzun süredir var olan bir proje. Raspberry Pi 2 istiyor. Aynı anda 4 sürücü destekliyor.

@wizofwor pi1541 için bir de aşağıdaki gibi bir kutu var...

https://www.thingiverse.com/thing:3329176 (https://www.thingiverse.com/thing:3329176)

(https://cdn.thingiverse.com/renders/06/5c/2b/18/c6/e2c69559d324e42aa306dae197adf742_preview_featured.jpg)

Pi 2 için compile olan herşeyin Pi 3'te de çalışması lazım sanırsam?

Raspberry 2 ve 3 yazılımsal olarak uyumlu diye biliyorum. Amiga RPI internal floppy güç kablosundan besleniyor. Raspberry 3'ün kaç amper çektiğini bir kontrol etmek lazım.

(https://raspi.tv/wp-content/uploads/2016/05/Pi-Zero-1.3-Power-Usage-table.png)

Aslında RasPi ile PC/Mac için Amiga floppy disk kontrolör projesi hazırlansa daha makbule geçecek gibi.

Bu proje rasberry pi 2 ile de yapılabiliyor mu?

İlk konuda yazıyor

“Bir adet Raspberry Pi 3B yahut 3B+ (Zero olmuyor  ) ve onun güç kablosu. Uygun adaptör öneriliyor.“

Özgür bastırdığı PCB'lerden birini bana gönderdi ve deneme yaptığımda Raspberry Pi 2 ile maalesef çalışmadı. Pi 3B ve 3B+ ile sorun yok. Commodore 64'e Pi 3 ayırmak şu aşamada pek mantıklı gelmedi bana.

Pi 3 hariç çalışmamasının sebebi standart Raspbian üzerine uygulama olarak değil de aynen bir Real Time OS gibi kernel olarak yüklenmesi.

Yani projenin sahibi Raspberry Pi 2 için tekrar derlemezse o iş yaş.

Bu açıklayıcı oldu. Mutlaka 3 gerekli yani.

Tarif ettiğiniz şekilde parçaları temin edip yaptım, bazı acemilikler yaşasam da sonunda çalıştırabildim, çok da işime yaradı. Paylaşım için teşekkürler.

Pi Zero da artık destekleniyor.

https://cbm-pi1541.firebaseapp.com

Son güncelleme ile Commodore 1581 sürücü desteği de geldi. (.d81 dosyalarını okuyup yazabilecek)

Pi Zero'da çalışıyor olması devrimsel olmuş :D Overclock yapmak gerekiyor sanırım. Bu durumda soğutucu vs. gerekiyordur herhalde..

pi1541 de zero çalışmış soğutucu da dert olmamalı :P

güzel haber

piyasada zaten olmayan pi zero'ları karaborsaya çevirecek güzel haber  :D

Neyse ki bolca almıştım. ::)

Nedense overclock olayına 30 senedir ısınamadım, sanki bir yarış atını çatlayıncaya kadar koştumayı amaçlamak gibi geliyor. Hatta toz içinde kalan, zamanla bozulan fanlar bile hoşuma gitmez, Commodore64 gibi olsun isterim, bilgisayar dediğin. :)

@fort_apocalypse aynen katılıyorum. Gidin sıvı soğutma alın biz beceremedik soğutmayı fanla. Siz sıvı soğutma takarsanız bak daha gider bu turbo turbo :)
Bana fan kullanmakta çok ilkel bir çözüm gelmiştir her zaman. Onun yerine işlemcileri tabana dağıt. Minicik hap kadar yapacaklarına. Veri yolu rahat rahat aksın. Yüzeyle bir kompak tasarımlar yap. Hem yüzeyle teması ile de ısı kaybeder hızlı soğur. Ne bileyim elektrik verince soğuyan metaller var. Ucuz olacak ya pervane ile soğutun hem kargoda ucuz bak küçük olunca :) Dünya bizim elimizde zaten :) bir daha ki seneye 6 GHZ yapacağız kralsınız :)