sonraki »

[i_r_on]

Aşağıdaki kısım konunun ilk haline ait. Basitçe SRAM doldurup kartuş gibi kullanmaktı başlangıçta amaç. 74244'lerin gazabından dolayı bir loader'a dönüştü.

Sadece NMI, IRQ, EXROM, RESET hatları kullanılıp Kartuş üstündeki eprom'daki programın da yardımıyla veri transferi yapmayı mümkün kılan bir çözüm. Bunu yapmak için expansion port üzerindeki NMI hattını kullanıyor.

Eprom olarak 27512 64kx8bit bir eprom kullanılıyor. 64kb'lik aslında 256 byte'lık bir kodun 256 değişik versiyonundan ibaret bir dosya. Bir kere yazıldıktan sonra bir daha değiştirmeye ihtiyaç yok. Esas yüklenecek program / oyun / vesaire sd karttan yükleniyor.

Videoda bilgisayarla kullanılıyor olması sizi yanıltmasın, ha istenirse bilgisayar ile de kullanılabilir orası ayrı (derlediğim bir şeyi aktarayım çalışsın gibi) ancak arduino'ya sd kart modülü bağlı ve menü harici yüklemeleri sd karttan yapıyor. Final versiyonda benim bilgisayardan tetiklediğim menüyü getirme olayı kartuş üstündeki bir buton ile olacak.

Temelde Özay'ın kartuş projesindeki donanımın basitleştirilmiş haline 1 adet arduino pro mini ve sd kart modülü eklemek yeterli.


Şuradan üstünde çalışan yazılımın kaynak kodlarına ulaşmanız mümkün : https://www.tepetaklak.com:8443/svn/Public/




------------------------

Özay yazınca hatırladım, daha önce ben bu forumda kendi kartuşumuzu yapamaz mıyız diye sormuştum.

Şurada :
http://www.commodore.gen.tr/forum/index.php?topic=4235.0

O zamanlar pratik elektronik bilgim sallanıyordu resmen, uçmuşum. Artık ayaklarım biraz daha fazla yere basıyor (Çok değil yine)

Hatta yuh diyorum, o zaman yapmadığımı geçenlerde yaptım ama bunu yazdığımı hiç hatırlamıyordum

@Metallic : Sağolasın, son tıkandığım nokta ucuz yollu bir programmer. Senin bu söylediğin ile beraber denenebilecek en az iki yöntem oldu eprom silmek için. Bir kaç Türk sitesinde Eprom da buldum. Hali hazırda kullanabileceğim aldığım international soccer kartuşu da mevcut bu arada ilk anda eprom ya da flash satın almam gerekmeyecek muhtemelen.

En azından 27c serisini programlayabilen ucuz bir programmer bulursam doğrudan dalacağım bu işlere.

Int.Soccer kartuşunu söküp epromu çıkarıp oraya bir entegre soketi yerleştireceğim. Eproma yazılacak kartuş binary'sini emülatörlerde denemek zaten oldukça kolay. International soccer'ın crt dosyasını bulmam bunun için yeterli sanıyorum.

Neyse efendim, Özay ve Metallic'ten gazı alarak ben de çalışmalara başladım.

Şematiği çizdiğimde şematik buraya gelecek, aşağıda biraz bug'lı da olsa blok diyagramı var. Resimde adres bus'ı kolayca sürmek için yaptığım counter+tristate buffer mevcut. Bir altta da bunun test'i sırasında çektiğim video.





Şunları yaptım öncelikle,

1. Elimdeki ikinci bir kartuşa kıyıp bana gereken sinyalleri breadboard'a çıkaracak bir header yaptım. (Standart kartuşlardakine ek olarak şu an için RESET ve DMA da lazım.)

2. Daha önceki kartuş konusunda hep 40 pin'li bol i/o port'lu pic çiplerini hedeflemiştik. Tam bir hobi projesi olsun diyerek işi arduino'ya yükleyince arduino pro mini'lerin falan i/o pin'leri hem addres bus'ı hem de data bus'ı sürmeye yetmiyor. Bunun için ucuz ama işlevsel olan 74244 tristate buffer ve 4040 12 bit counter'lardan yararlandım. Bu şekilde adres bus'ın 12 pin'ini sadece 3 pin ile sürmek mümkün. (Tristate buffer'ın enable pin'i, Counter'ın MR ve CLK pin'leri). Data bus için ayrıca tristate buffer'a gerek olmayacağını varsayıyorum çünkü buraya bağladığım pin'leri INPUT mode'a geçirince bir nevi devreden çıkacaklar. Aynısını adres bus için de yapabilirdim ama dediğim gibi i/o pin sayısı sıkıntı. Arduino'ların kolay prototip yaratabilme, bootloader özelliği ve kullanıcısı tarafından kolayca anlaşılabilme / modifiye edilebilme gibi faydalarından dolayı arduino'yu seçtim. IO pin sayısı fazla, uygun fiyatlı, düşük form faktörlü bir arduino yok, çok kasılırsa o da yapılır gerçi de projenin konusu o değil.

3. Daha önce sid player'ın ilk versiyonunda aynı mekanizma ile sram doldurma deneyimi sayesinde arduino için kodu yazdım, arduino sketch'i içerisine 8k'lık oyunlardan birini koyup sram'e aktarma kısmını test ettim ve çalıştığını gördüm.


Yapılacaklar

1. Kartuş için yaptığım header'lı bağlantıyı devreye 1, 2 glue logic 74 serisi çiple bağlamak ve arduino üzerindeki kartuş imajı için çalıştığını görmek.

2. Devreye sd kart eklemek ve sd karttaki imajları boot edebildiğini görmek. (Uno'daki 10,11,12,13 no'lu digital pin'leri hali hazırda rezerve ettim bu iş için)

3. Uno'dan pro mini'ye geçip 2 adet ekstra analog pin'inden faydalanıp c64'de menü kodu koşturup biraz da üç kağıt ile çalıştırılacak şeyi seçen bir şeyler yapmak. (Aklımda belli i/o port'larını latch ile dinleyen bir yapıdan ziyade covert channel communication tarzı bir şey var. Değişik şekillerde yapılabilir, ilk aklıma gelen romh ve roml sinyallerinin belli bir pattern ile üretilmesini sağlamak var.)

ps1: Arduino üstündeki SRAM test kodunu ekledim.
ps2: Konu başlığını ve projenin kod adını artık eprom kullandığım için değiştirdim. Eskisi "NoFlash64 - Eprom kullanmayan 8k/16k kartuş çözümü" idi.

[i_r_on]

@Metallic, @Özay : Bu arada pcb tasarımı konusunda sizlere güveniyorum

[Simon (Özay Turay)]

İsme bayıldım. Proje de çok güzel. Sonuna kadar desteklerim.

[Simon (Özay Turay)]

İsim düşündükçe daha da hoşuma gitmeye başladı. Hem de NoGames64 sitesini çağrıştırdı bende. Bilmeyenler için C64 Utility'leri içeren güzel bir site.

[i_r_on]

İsim düşündükçe daha da hoşuma gitmeye başladı. Hem de NoGames64 sitesini çağrıştırdı bende. Bilmeyenler için C64 Utility'leri içeren güzel bir site.

Aslında RamCart816, NoRom64, HardRam64 gibi isimler de olabilirdi Maksat flash'a bok atmak olsun, hani defalarca silip yazarsan cıs oluyorlar ya o bakımdan. Bizim satışları arttırır belki :p
 
Bu arada tek dosya prg'leri de disk imajı içine koyuyorlar uyuz oluyorum. Bu utility'leri falan kartuş imajına çeviren bir şeyler yapmak lazım. Senin araştırıp bulduğun hazır bir çözüm var mı?

[Simon (Özay Turay)]

Henüz yok ama PCB'leri beklerken araştırmaya başlayayım yavaştan.

[i_r_on]

CS Logic kısmımız eksikti, onu tamamlayıp ilk denememi yapayım dedim bugün.

Blok diyagramda SRAM'ın RW pin'ini direnç ile GND'ye çekmişim. C64 bu bacağı sürmeyeceği için gereksiz geldi. Doğrudan micro'ya bağladım.

Bu arada yaptığım devrede A12 pin'ine Arduino üstünde I/O pin'i kalmadığı için mecburen denemeleri 4K adresleyip yapmıştım.

CS Logic'e gelince mantıken bana lazım olan 2 to 1 multiplexer. Yani Tristate Enable pin'im 0 olduğunda Micro'dan gelen CS sinyali, 1 olduğunda ise Expansion port'tan gelen ROML sinyalinin SRAM'e gitmesi lazım.

Bu iş için 74157 2 to 1 mux lazım ama benim şu an elimde yok. Keşke kapalı kutu yazmayıp içini düşünseydim önceden temin ederdim. Bağımsız logic entegrelerle de yapılır diyerek doğruluk tablosunu yazıyorum.

Kod:

TEN____CSM____ROML__|__CS___
0       0      0    |  0
0       0      1    |  0
0       1      0    |  1
0       1      1    |  1
1       0      0    |  0
1       0      1    |  1
1       1      0    |  0
1       1      1    |  1

Şimdi kafadan mantıkla da burada CS sinyalinin logic eşitliği üretilebilir yahut Karnaugh map yardımı ile de bulunabilir. İlkine üşeniyorum, ikincisini ise zaten okuldan bir kaç sene sonra sanırım unuttum

Şöyle güzel bir sayfa yapmışlar.
http://www.ee.calpoly.edu/media/uploads/resources/KarnaughExplorer_1.html

3 değişken deyip CS değerinin 1 mi 0 mı olacağını işaretliyorum.
Eşitliği çıkarıyor.

F(ABC) = !A.C + A.B, yani ((NOT TEN) AND CSM) OR (TEN AND ROML)

Bütün lojik NAND yahut NOR'a çevrilse bile muhtemelen bana tek çip yetmeyecek. Düz çıkan halini yazsam not/and ve or kapıları lazım. Kendilerine artık gıcık olmadığım için elimdeki GAL'lerden birini kullanmaya karar veriyorum.

2 to 1 mux için yazdığım PLD şöyle bir şey,

Kod:

/* *************** INPUT PINS *********************/
PIN 2   =   TEN                   ; 
PIN 3   =   CS                   ; 
PIN 4   =   ROML                  ; 

/* *************** OUTPUT PINS *********************/
PIN 12   =      ACTUAL_CS                   ; 


ACTUAL_CS = (TEN & ROML) # (!TEN & CS);
ACTUAL_CS.OE = 'b'1;

Burada şu soru akla gelebilir, basitçe ROML ile CSM'yi (CS Micro) AND'lesek olmaz mı? Bunu yapamıyorum çünkü ROML'nin açılışta C64 daha reset olmamışken durumunun ne olduğunu bilmiyorum. PLA üzerinden beslenen bir sinyal, araştırmak lazım yahut denemek lazım açılışta yüksek seviyede olup olmadığını.

Sırada 8k kullanamadığım için 4k bir imaj bulma kısmı var, önce küçük utility prg'leri kartuş imajına çeviren bir şey var mı diye bakınıyorum ancak bulamıyorum. Daha önce gözüme çarpan küçük boyutlu oyunlara yöneliyorum. Retro ball oyununun bu iş için uygun olduğunu görüp VICE'ın Cartconv tool'u ile crt imajını bin'e çevirip VICE içinde deniyorum. Sonrasında bin2h tool'u ile Arduino sketch'i içinde flash'a yazabilmek için c header'ı haline getiriyorum.

Tüm bağlantılar yapılmış şekilde son bir kez daha 4k ram'i yazıp okuyabildiğimi test ettikten sonra c64'e takma vakti.




Maalesef ilk test başarısız Hatta bir noktada arduino'nun sram yerine datayı ekran hafızasına aktardığını görüyorum Matrix vari enteresan bir efekt ile
Nasıl oluyor demeyin oluyor

Aynı zamanda Seri bağlantıyı da yapınca bu sefer transfer testinin başarısız olduğunu görüyorum. VIC reset'i iplemiyor mu acep diyerek düşünmeden edemiyorum.

İşin güzel tarafı en azından bir şeyi bozmadık. Bu tip cihazlarda yapılan gerçek denemeler yürekleri en fazla hoplatan kısım. Daha hiç bir sonuç elde etmeden c64'ü elimize de alabilirdik

Çalışmalar bazı basit testlerle önümüzdeki günlerde devam edecek.

[Simon (Özay Turay)]

Durmak yok yola devam.

[i_r_on]

Reset'te bile rahat yok arkadaş, anlaşılan VIC cpu reset'te olsa bile address bus'ı ve databus'ı babasının malı gibi kullanıyor.



Bu basit projede tasarım değişikliğine gitmek mecbur oldu.

1 - Tristate buffer'ları farklı şekilde kullanıp Sram'ı ve arduino'yu tamamen izole etmek. (Basit çözüm)
2 - VIC'i de işin içine katıp gerçek DMA yapmak (Zor çözüm)
3 - Sram kullanmak yerine Arduino'yu I/O cihazı olarak kullanıp okumayı doğrudan onun üstünden yapmak, Yüklenecek şeyi doğrudan bu i/o cihazı üstünden yüklemek. Yavaş ancak VIC ile iştigal edilmeyecek çözüm de bu. Gerçi projenin orjinalliği kayboluyor.
4 - Projeyi ertelemek. (En basit çözüm )

[Simon (Özay Turay)]

Ben 1 diyorum Kiss prensiplerine göre, ama 4 hariç her seçeneğin sonuçlarını büyük bir zevkle takip ederim.

[i_r_on]

Ben 1 diyorum Kiss prensiplerine göre, ama 4 hariç her seçeneğin sonuçlarını büyük bir zevkle takip ederim.

Benim gönlümden de Türkan Şoray prensiplerince 4 nolu seçenek geçiyor

1 no'lu seçenek de öyle doğrudan bir çözüm değil. Şu anda Arduino'yu izole etmek için kullanıyordum tristate buffer'ları. Yeni durumda Address bus için hem arduino'yu izole etmek ve pin sınırlamasından kurtulmak için lazım hem de Sram'i izole etmek için. (Reset'te adres bus'ın tristate olacağını düşünmüştüm çünkü.)

Arduino sram arası mevcuttaki buffer'a ek 12 adres bacağı için 2 tane, 8 data bus için de 1 tane daha 74244.

Bu şekilde devrenin 10 cm uzunluğunda bir pcb'ye bile sığması çok zor.
Ancak tüm bileşenler smd olursa mümkün olur herhalde.

- 5 x 74244 (20 pin dip)
- 1 x 4040 (16 pin dip)
- 1 x 62256 / 41256 (28 pin dip) Çoğu kişi ince kılıfta olanı temin edemeyeceği için full ic büyüklüğündekilerden temin edebilir)
- 1 x GAL16v8d (20 pin dip)

[Simon (Özay Turay)]

Millet boşuna CPLD, FPGA falan kullanmıyor demek ki.

Cehaletimden soruyorum bu 74244'lerin yerine de ikinci bir GAL kullanılamaz mı?

[i_r_on]

Millet boşuna CPLD, FPGA falan kullanmıyor demek ki.

Cehaletimden soruyorum bu 74244'lerin yerine de ikinci bir GAL kullanılamaz mı?

Bende 74244 var yeterince, yetmeyenleri eski bilgisayar board'larından da sökerim. Stok anlamında sorun yok. Sorun kablolamasında

Ben de uzmanı sayılmam ancak GAL'den 74244 yapılır mı yapılır ancak aradaki bütün and / or array'lerini çöpe atmış olursun. Input'ları doğrudan output'a yansıtıp OE (output enable) bacağını çıkışları açma yahut tristate etme şeklinde kullanıp yapabilirsin bunu. Hani elinde hiç 74244 yoksa pasta niyetine karnını doyurabilirsin GAL ile

Bu arada CPLD yahut FPGA kullanırken benimki gibi basit yöntemlere kaçmazlar artık. Belli bir frekansın üzerini kullanabildiğinde c64'ün bus timing'ine de hele de saf hardware ile yetişmek kolay olduğu için zor yola gidip gerçekten DMA yapıyorlar. EasyFlash'ı yapan elemanın DMA'yı kernal değiştirmek için nasıl yaptığı ile ilgili bir dokümanı vardı. Okumanı tavsiye ederim.

O düzeyde bir çalışma yapabilmek için osiloskop falan da lazım. Ben üç kağıt peşindeyim Her tarafı tristate buffer'lar ile örmeden yahut 3 no'lu seçenekteki gibi i/o cihazı yapmadan kolay bir çözüm görünmüyor. Bir diğer yöntem de dual port memory kullanmak olabilir ancak onun da tedarik etmesi zor olur herhalde.

[i_r_on]

Bu arada VIC-II'nin Reset pin'i yokmuş zaten, ne kadar manidar değil mi

6510 c64'de figüranmış resmen

[i_r_on]

Sram'in etrafını 74244'ler ile kale gibi ördüm. Baktım c64'ün verdiği güç yetmiyor (max 450mA) Arduino'yu en azından USB'den besleyeyim dedim. Sanırım geri kalanına da c64'ün gücü yetmedi, bazen açıldı, bazen siyah ekran verdi.

Sonra arduino'yu adaptör ile besleyip herşeyi arduino ile besledim.

Geldiğim son nokta, devre c64'ü etkilemeden sram'i doldurabiliyor ancak gerisi başarısız. Adaptör ile beslemede de siyah ekran aldım c64'den.

Sonra bugün yine bir kaç deneme yaptıktan sonra c64'ü çalışır vaziyette kenarda bıraktım (kasten, bilerek ve isteyerek değil aslında)

Sonra bir baktım kilitlenmiş. Üstünü açınca sıcağa bir nebze daha dayansa da 6510 ve 6569 aşırı ısınıyor. Muhtemelen de sorun 6569'da çünkü c64 açıkken arada bir pat (hışırtılı) yapıp görüntüde hafif sorun olup düzeliyor.

Bu arada mecburen 4 numaralı seçeneğe geri dönüyoruz. Zira tristate buffer'ların (DM74S244 kullanmıştım) tanesi 100-120mA çekiyormuş. Bende 5 tane var, üstüne bir counter, üstüne de sram. Counter + 2 buffer'ın yerine 2 tane tristate output'u olan 8 bit counter koysam bile bunlar da totalde 140ma yiyecek. Daha az güç tüketen bir buffer kullansam misal 74hc244, bunlardan da 3 tanesi 3*80 = 240mA yiyecek. 80-100mA da SRAM desen... daha GAL var... Harici güç olmadan bu iş olmaz gibi.

C64 tamir ustalarından yardım bekliyorum..