sonraki »

[yavuzg]

Selamlar arkadaşlar...

Rafları düzenlemek sebebiyle giriştiğim elimdeki Commodore yedek parçalık malzemeleri tamir ve değerlendirme serisinde şimdi sıra zavallı bir ekmek kasa Commodore 64'e geldi.

Aslında bu yazı büyük bir proje değil ancak paylaşmaya değer bulduğum ve siz Commodore severlerin belki de bir gün işine yarayabilecek ufak tefek ipuçları faydalı bilgiler/tecrübeleri içeriyor.

Neyse, konuyu fazla uzatmadan, geçen seferki yeni C64C Kasası inceleme yazımda da bahsettiğim yedek parça olarak aldığım ekmek kasa Commodore 64 bu arkadaşlar;



Belki de bu cihazı satan arkadaş da forumdadır kimbilir.

Neyse gördüğünüz gibi C64 muhtemelen ağır bir yükün altında kalmış ve fiziksel olarak oldukça hasar görmüş, bazı tuşlar kayıp ve tuşları tutan beyaz plastik ayakların da bazılarının kafaları da kırılmış.







İçindeki vida tutucu ayakların da neredeyse tamamı kırılmış. Bu ayaklar oldukça sağlam bir yapıya sahiptir ve siz düşünün artın bunun neyin altında kaldığını... Ben bitte mal satan elemanların kamyonetininde üzerine TV veya buzdolabı düşmüş diye tahmin ediyorum



Ancak bereket satan arkadaş kırılan tüm ayakları da içine koymuş, sağolsun.



Anakart ise sağlam. Sadece bunun kernal ROM'unu ve CIA çipini başka C64'ler için yedek parça olarak kullanmıştım.

Evet cihazımızın durumu bu...

Muhtemelen sadece yedek parça olarak kalması en kolayı olurdu ancak benim için buna el vermedi ve bu derece haarlı bir Commodore 64'ü acaba eline yüzüne bakılır hale getirebilirmiyim diye giriştim işe...

[yavuzg]

İşe ilk olarak C64'ü tüm sökülebilen parçalarını sökerek başlıyoruz...

Önce Power LED...

Ekmek kasa C64'ün power LED'ini arkasındaki yuvarlak halkanın sabitlediği plastik bir yuva tutar. Yapıştırıcı silikon vs kullanılmamıştır. Bu yüzden önce o halkayı kibarca söküyoruz...





Sonra LED rahatça yuvasından çıkar ve yuvası da elinize gelir...



Daha sonra LED'in etrafındaki aluminyum etiketi ısı tabancası veya üflemeli havya ile ısıtıp yine nazikçe çıkartabiliriz...



Isı ayarımız kesinlikle yüksek olmamalı!!! Örneğin ben üflemeli havyamı 100 dereceye ayarladım.



Benzer şekilde Commodore 64 aluminyum plakasını da çıkartıyoruz. Yanlız kenarından tutup kıvırmayın yoksa deforme olur. Nazikçe her yerinden küt bir falçatanın ucuyla dürterek çıkartın.




Son olarak arka etiketini de ısı tabancasıyla nazikçe ısıtarak ve dar açıyla kaldırarak sökün. Dik çaı ile çekiştirmeyin!!! yoksa deforme olur





ve tüm bu çıkan aksesuarları bir yere ayırın, elinizin altından kaldırın



SOnunda çıplak kasamız restorasyon işlemlerine hazır hale geldi...

[yavuzg]

Kasanın süsleri vs çıkınca fiziksel deformasyonları daha belirgin hale geldi.

Burası ağır darbenin ilk geldiği yer sanırım...



Arka taraf dayanamamış ve kırılmış iki yerden...



Ön taraf da nasibini almış bu baskıdan...

[izmirmaster]

Yavuz hocam şimdiden ellerine sağlık, hocam saç kurutma makinesi ile nasıl bir performans alırız metal kısımlarda?

Isı ayarımız kesinlikle yüksek olmamalı!!! Örneğin ben üflemeli havyamı 100 dereceye ayarladım.

[yavuzg]

Önce ABS kasanın deformasyonlarını düzeltmeye başlıyorum. Yine ısı şle ancak çok dikkatli olmalısın, ısıyı aynı yerde çok tutarsanız geri dönülemez deformasyonlara siz sebep olabilirsiniz.

Plastiğin elinizi yakacak kadar ısınmaması gerekiyor ama el değdiğinizde de ılık bir temas gibi de olmamalı. Rahatsız olacağınız kadar sıcak olmalı diyelim...



Düzeltmelerin bazılarını sabit destekler kullanarak yaparsanız düz konturlar daha net yerleşir.



Bazı yerleri önce yapıştırıp sonra düzeltmek gerekebiliyor...



Ben bu tarz işlemlerde yapıştırıcı olarak bunu kullanıyorum, memnunum. Ama bildiğiniz "japon" tabir edilen yapıştırıcı işte...



Ancak tüm kasanın yapıştırma işini japonla yapmak yeterli değil, onu belirteyim. Zira bu derece büyük malzemelerde esasen EPOXY kullanmak lazım sağlamlık için. Japonu sadece birbirlerinden uzaklaşmış çatlak ve kırıkları bir araya getirmek için kullanıyorum.

Bazı çatlakları birbirine yaklaştırmak bu derece deforme olmuş bir plastikte oldukça zor olabiliyor. Bunun için kıskaçlar kullanarak çatlağı japonladıktan sonra bir süre kurumasını bekleyin...

[yavuzg]

Yavuz hocam şimdiden ellerine sağlık, hocam saç kurutma makinesi ile nasıl bir performans alırız metal kısımlarda?

Isı ayarımız kesinlikle yüksek olmamalı!!! Örneğin ben üflemeli havyamı 100 dereceye ayarladım.

Metal kısımlarda derken aluminyum etiketlerin sökülmesini kastediyorsun sanırım. Bilmem denemek lazım. Saş kurutma makinelerinin de en yüksek ayarında kullanmak gerekir sanırım.

[yavuzg]

Şimdi ağır kırıkları fiziksel olarak sağlamlaştırmaya geldi sıra...

Bunun için iki kısımlı epoxy kullanıyorum.



Ve epoxy süreceğimiz yüzeyi mutlaka zımparalıyoruz...



Yanlız bir uyarı, tüm parçaları yapıştıracak kadar epoxy'yi bir anda karıştırmayın. Azar azar karıştırın, bir parçayı yapıştırın sonra ötekine geçin. Zira bütün parçaları yapıştıracak kadar epoxy ile çalışırken yetişemezsiniz epoxu kurur



Bu şekilde teker teker epoxy ile yapıştırılacak yüzey ve parçaları yapıştırıyoruz.

Bacakları ekstra sağlamlaştırmak lazım. Bacakları önce japonla yerlerine sabitleyip kuruduktan sonra diplerine cömertce epoxy sürüyoruz...



Çatlakları sağlamlaştırmak için arka yüzeylerine geniş bir alana epoxy sürüyoruz.



Ve sonunda sabırla deforme olmuş kasayı bir araya getirebildik sanırım.



Dış yüzeyde eğer çok derin çatlak varsa çook az epoxy ile oraları da macunluyoruz. Ancak esas macun işi sonra. Dolayısıyla sadece sağlam dolgu olsun diye çok az epoxy sürüyoruz yoksa fazla epoxy'Yi zımparalamak için çok uğraşırız

[Heroman]

Üstad bu isitmayla düzeltme , okbaby kabindede işe yarar mi...

[yavuzg]

Şimdi epoxy'Nin kurumasından sonra (ki 5-10 dakikada kurur ama sertleşmesi için 1-2 saat bekleyin) dış yüzeydeki çatlakları kapamaya geldi sıra.

Ben bu iş için maket/hobi dükkanlarında satılan (örn. hobbytime) bu plastik macunu kullanıyorum.



Bunu çatlak yüzeylerin üzerine sürüyoruz.



Çok çabuk kuruyan bir macun bu. Ne bileyim 1 saat sonra falan zımparalamaya başlayabilirsiniz.



Ara ara elinizi macunla doldurduğunuz yüzeyin üzerinden geçirin ve elinize çatlak/tümsek hissi gelmeyene kadar zımparalayın. Ancak zımparanın ayarını da kaçırmayın. Sonuçta C64'ün pürüzlü dokusunu da kaybetmemek lazım Sadece dolgu yaptığınız çatlak yüzey üzerine odaklanın zımparayı ve çok fazla bastırarak yapmayın. Sabır




Bu şekilde kasanın macunlanmış kısımlarını zımparaladıktan sonra tüm kasayı da hafifçe, dokusunu ve kabartma yazılarını bozmadan ince (örn 600-800 lük) zımpara ile zımparalayın.



Kasamız artık boyaya hazır ancak bir tamiratımız daha var yapmamız gereken

[yavuzg]

Üstad bu isitmayla düzeltme , okbaby kabindede işe yarar mi...

Çok ısıtman gerekebilir. Onun ABS kasası çok daha kalın. Bilmem hiç denemedim...

[yavuzg]

Şimdi bu darbelerden ötürü Commodore 64 kasasını tutan önemli tırnaklardan birisi kırılmış.



Bu tırnaklar bildiğiniz üzere kasayı bir arada tutan unsurlar. C64 kasasının 4 yanına vida koymamışlar. Sadece ön kısımda 3 adet vida var. Geri kalan kasayı kilitleme görevi bu tırnaklarda.

Bu tırnak olmazda kasanın o kısmı tıngır tıngır oynar.

Bu tamirat için de epoxu kullanıyoruz. Ancak bu tesisat borularını falan tamir etmeye yarayan iki parçalı epoxy macun. Hırdavat reyonunda bulabilirsiniz



Bu macunu da elimizle yoğurduktan sonra cömert bir şekilde tırnağı ve dibinden destek alabileceği kadarlık bir alana sürüyoruz. Sürmeden önce yüzeyi zımparalamayı unutmayın. Macunun da ABS'ye iyice tutunması lazım



Macun da hızlı kurur. Yaklaşık 15-30 dk içinde eğeyle şekillendirilecek hale gelir. Çok da fazla beklemeyim çünkü tam kuruduğunda taş gibi bir şey oluyor

Sabırla ve azar azar eğeleyerek macuna "tırnak" formu kazandırıyoruz.





Kapağı yerine oturtarak deniyoruz. Deneme yaparken çok kanırtmayın zira bu taze epoxy kırılabilir.



Bu iş de tamamlandı. Artık kasamız her köşeden tam olarak sabit ve sağlam şekilde oturuyor...

[muhendis]

ellerine sağlık güle güle kullan

[yavuzg]

Şimdi geldi sıra kasayı boyamaya

Kasayı sprey boya ile boyayacağız. Ancak sprey boya için önleminizi alın. Ben zamanında paraya kıyıp kendime bu maskeyi almıştım (Yaptığım en iyi yatırımlardan biridir )



Benzer bir maske olmayabilir en azından ağız ve burnunuzu koruyacak bir kullan at maske veya ıslak bez bile olabilir ama bir şekilde ciğerlerinizi koruyun!!!

Gelelim günün sorusuna: Ne renk?

Ben konsollarda ve tamiratlarda orijinaliteyi koruma taraftarıyımdır. Elbette renkler ve zevkler tartışılmaz ama ben kasayı orijinal renginde boyayacağım.

Arkadaşlar meşhur Commodore 64 "sütlü kahve" rengini açıklıyorum şimdi

RAL 1019



Kasa parçalarımızı üzerine bir kağıt serdiğimiz masamıza yatırıyoruz ve boyamaya başlıyoruz.

Şimdi burada yapılan bir acemi hatasına değinmek istiyorum. Genelde bu işi ilk defa yapanlar sprey boya ile yüzeyi kapatmak için çok yakından ve çok fazla sıkarlar.

Yanlış...

O şekilde yaparsanız;

1) Yüzeyin dokusunu kaybedersiniz
2) Boya kenarlardan akar ve damlacık damlacık olur.
3) Boya yüzeyi çok kalın olur, çirkin durur, zor kurur vs

Bu yüzden önerim;

1) 25-30 cm uzaktan
2) Kararlı ve tek geçişler şeklinde (aynen bir printer kafası gibi) soldan sağa
3) Satırbaşı yaptığınızda elinizi basma memesinden çekerek, az önce geçtiğiniz satırı az daha kapsayacak şekilde (%20-30) yeniden soldan sağa.

Bu şekilde yüzeyi elbette ilk geçişte kapatamazsınız ancak endişelenmeyin...





... daha 4 kat daha boya yapacaksınız o zaman kapanır ve aynı zamanda yüzeyin doğal dokusunu da kaybetmezsiniz



Bu şekilde katlar arasında 10 dk bekleyip yeniden aynı şekilde ince bir kat daha atın. Ben toplam 5 ince kat boya attım ve C64 kasasının pürüzlü dokusu hala görünebiliyor ve hissedilebiliyordu...





Sabredin, kasaların ön yüzeyleri iyice kurusun. Meraklanıp sakın dokunmayın!!! İz bırakırsınız. Sabır...

1-2 saat sonra kasaya artık rahatlıkla dokunabilirsiniz ancak dikkat boya hala yumuşaktır. Nazik davranın. Şimdi kasaları ters çevirin...



... ve iç yüzeyine de çok değil 1-2 kat, özellikle kartuş soket giriş yerlerine odaklanarak boyama yapın. Buralar dışardan gözükecek yüzeylerdir.

Kasayı kurumaya bırakın. 2-3 saat sonra üzerinde çalışabilir hale gelir ancak yine de tavsiyem işi ertesi güne bırakabiliyorsanız bırakın. Boyanın tamamen sertleşmesi 24 saati bulur.

Kasamız boyandı

[yavuzg]

Şimdi sıra sötüğümüz aksesuarları yerine takmaya geldi.

Etiketleri yeniden ısı tabancası ile ısıtın.





ve 30 yıllık yapıştırıcının hala aktif olduğunu görüp hayret edin







Kasamız yeni gibi oldu



ALt kauçuk pabuçların yapıştırıcıları maalesef pabuçları çıkartırken kauçuğu terk ediyor. Bunun için yeni bir tutkal kullanmanız lazım.



Ben bu foto yapıştırıcı spreyi kullanıyorum bu işler için...



Bununla pabuçların arkasına arada 1-2 dk bekleyerek 2 tur sprey sıkıyorum.

Sonra 1-2 dk bekledikten sonra yerlerine yapıştırıyorum.

[yavuzg]

Şimdi sırada biraz elektronik var.

Yazımın başında bahsetmiştim bu C64'Ün kernal ROM'unu başka bir C64 için kullanmıştım. Şimdi buna bi kernal ROM uydurmam lazım. Bunun için maalesef piyasadaki standart EPROM'ları direkt olarak kullanamıyoruz. Bir adaptör yapmamız lazım;



Bu adaptör sayesinde standart EPROM'ları (örn bende 2764 vardı) C64 ROM'larının yerine kullanmak mümkün. Bu adaptörün nasıl yapılacağını yazmayacağım zira internette çok detaylı ve fotolu olarak anlatılmışı var

https://ist.uwaterloo.ca/~schepers/roms.html

Ben ROM imajını da bu siteden indirirerek elimdeki standart bir 2764'ü yeniden kernal rom olarak programladım.





ve ev yapımı adaptöre yerleştirdim...



ve C64 devre kartına yerleştirdim. Biraz kaçak inşaat gibi oldu (3 kat soket var sanırım) ama yerleşti...



Acaba çalışıyor mu? Hemen bi şip şak düzenek kurup deniyorum...