Hafızam beni yanıltmıyorsa Commodore 64'ümü aldığımız ilk yıllarda Babam eve elinde bir kitapla gelmişti. 80'lerin sonu 90'ların başında olduğumuz düşünülürse oldukça fütüristik ve fantastik bir çocuk kitabıydı. Kitap özetle şöyle bir hikaye anlatıyordu...
Kahramanımız o dönem ben yaşlarda olan çocuk Commodore 64'ü ile oyun oynarken oyun bir anda kapanıyor. Ekranda "Selam, orada mısın?" gibi yazılar beliriyor, kahramanımız çocuk Run Stop'a basıyor, Restore'a basıyor ama ekrandaki yazılar gitmiyordu. Uzak bir şehirde kendisi gibi bilgisayar konusuna hevesli ve yetenekli bir başka çocuk kahramanımızın bilgisayarına uzaktan erişip onunla iletişim kurmaya çalışıyordu... ( Al sana matrix! daha ortada Ghost in the shell yok!)
Tahmin edeceğiniz üzere beynim tavana vurmuştu ve kitabı nasıl bir iştahla okuduğumu bugün bile hatırlarım. Sonrasında meslek hayatımı hatta bütün hayatımı ne kadar etkilediğini ise beni tanıyanlarınız tahmin ediyordur
O günlerde daha modem'in varlığından bile haberdar olmayan ben bilgisayarlara uzaktan erişme fikri ile adeta büyülenmiş ve bunu bir hedef olarak önüme koymuşum belli ki.
Neyse biz gelelim artık günümüze...
Commodore 64'üm için Zmodem klonları, ChatGPT 3.5 erişimi için ESP32 temelli Wifi modülleri falan da yapıp keyifle kullandıysam da tutkunu olduğum amatör telsizcilik ile Commodore 64'ü de bir araya getirmezsem olmazdı.
Commodore 64'ü telsize bağlamak için tahmin edeceğiniz üzere önce telsiz sahibi olmak gerekiyor.
Ama 64 öyle kolay teslim olacak bir rakip değildir. Telsizlerle iletşim için RS323 Protokolü gerekeceği için bir de RS232 çevirici adaptör gerekecekti ki... Bizim ekipten Halil İbrahim imdadıma yetişti, yurtdışından ürünü temin ettik ve sağolsun evime kadar kargoladı.
Bitti mi ? Bitmedi... Bitmez... Bir önceki resme geri dönecek olursak. Telsiz ve Commodore 64 arasında veri trafiğini yürütecek bir tür modem'e ihtiyacımız olacak. Bu cihazlara TNC deniyor. 90'larda sıkça kullanılan ve o dönem oldukça pahalı olan bu cihazlardan sağlam kalanlarını bulmak hele hele Türkiye'de bulmak gerçekten bir mucizeydi ama Amatör telsizciler de Retro bilgisayarcılar gibi yardım sever kırık tipler oldukları için kısa bir süre sonra AEA PK-900 olarak bilinen döneminin en üst seviye cihazlarından birini komik bir ücret karşılığında bulup sete eklemeyi başardım... Artık sağ tarafta gördüğünüz sarı ekranlı küçük telsiz ve Commodore 64 arasında veri iletişimi yapabiliriz demek oluyordu bu.
Peki Hangi veriyi nereye ileteceğiz... APRS dediğimiz bir sistem var özetle basit paketler halinde amatör telsiz frekansları üzerinden veri iletimi yapmayı sağlayan bir protokol. Bu protokolü kullanarak deprem bilgisi, konum bilgisi, sıcaklık bilgisi gibi şeyler hızlıca ve telco şebekelerinden bağımsız şekilde iletilebiliyor... O zaman haydi konumu diğer amatörlerle 64 kullanarak paylaşayım dedim...
Novaterm 9.6c ile TNC cihazının konsoluna bağlandım, gerekli ayarlamaları yaptım ve bir tür baz istasyon gibi düşünebileceğiniz bizim röle dediğimiz bir zımbırtıya yazdığım komut setini evimin çatısındaki anteni kullanarak gönderdim. O sistem de bu bilgileri internetteki sunuculara aktardı... ve internet kullanmadan internete bilgi göndermiş olduk..
Tamam bu kolaydı o zaman biraz daha zor bir hedefe yelken açalım dedim... Uluslar arası uzay istasyonuna giden neredeyse tüm astronotlar radyo amatörüdür ve farklı amaçlar için kullanılabilecek birden fazla telsiz istasyonda dünya çapında amatörlere hizmet verir. Bizim uzay turisti de biliyorsunuz oradaki amatör telsizi kullanarak... Neyse şimdi... Biz dönelim konumuza... ISS'de bulunan APRS Repeater'i kullanarak istasyon üzerinden uzak mesafede bulunan amatörlerle iletişim kurmak mümkün ancak istasyon hızla hareket ettiği için ve çok küçük olduğu için herhangi bir antenle istasyona erişmek biraz zor olacaktı... Bir ışık ayağına bağladığım YAGİ yani açılı ( sinyali tek bir yöne doğru ileten ) bir anteni
Cep telefonuna yüklenen, kamera desteğiyle de işi daha keyifli hale getirerek istasyonu takip edebilmemi sağlayan bir uygulama ile ISS ufukta belirip kaybolana kadar takip edecek basit bir sistem kurdum. Bu şekilde anteni telefonun gösterdiği yere doğrultmam telsizden çıkacak sinyali istasyona gönderebilmem için yeterliydi.
Commodore 64'ü otomatik olarak belirli bir mesajı gönderecek şekilde ayarlayıp attım kendimi bahçeye... İsyasyon geçip gittikten sonra bir de baktım ki ISS'e gönderdiğim sinyal İtalya'dan duyulmuş bu da yetmezmiş gibi IK7FMQ çağrı işaretli amatör bana cevap yazmış, benim telsiz de bu cevabı duyarak 64'ün ekranına yansıtmış.
Heyecanla ISS üzerinden yapılan APRS iletişimlerinin listelendiği site ismimin çıkıp çıkmadığını kontrol ettim ve EVET GERÇEKTEN Commodore 64'üm Uluslar arası uzay istasyonuna mesaj gönderip almayı başarmıştı
Birkaç gün sonra e-posta kutumda QSL Card dediğimiz karşılıklı iletişimi kurduğumuz doğrulayan bir de kart gelince çok büyük bir iş başarmış kadar sevindim ne yalan söyleyeyim...
Bu post'u hala okuyorsanız siz de az manyak değilsiniz demektir diye düşünüp biraz daha retro gereksiz bilgi vererek devam ediyorum...
90'larda bizim gibi 3. dünya ülkesi olmayanyerlerde BBS'ler amatör telsizlerle de kullanılabiliyormuş. Bendeki cihaz bildiğiniz posta alma gönderme, dosya alma gönderme gibi bir çok işlemi destekliyor ama Antalya'da benim gibi bir kırık daha olmadığı için ve tek cihazla tabi bunların hiç birini deneme şansım olmuyordu...
Geçtiğimiz haftalarda benim bu TNC'yi aradığım dönemde tanıştığımız deneyimli amatörlerden bir abim TA1BE Ertan Bey telefonla bana ulaştı ve elinde bir adet PK-900 olduğunu, kendisinin hiç kullanmadığını, değerini bilecek ve kullanabilecek benim gibi bir (deliye) amatöre hediye etmek istediğini söyledi ve ben tabi atladım tabi bu fırsatın üzerine... Oldu mu sana elimizde 2 TNC!!!!
2. TNC geldi, Ben dolapta duran 64'lerden birini çıkardım, bir set hazırladım ve TA4SSK çağrı işaretli Ferhat Abimin kapısına dayandım... Dedim ki abi bunu senin eve kurucaz, ben de evden Amiga'yı açıcam bunları kullanarak seninle yazışma yapacağız!
Ferhat abim sağolsun beni kapıdan kovalamadı tabi...
Benim evde Amiga 1200 zaten hazırdı...
Biraz debelenme, biraz ayardan sonra...
2025 yılının serin bir bahar gününde Antalya'da Bir Commodore 64 ve bir Amiga 1200 yaklaşık 5 KM mesafeden kablosuz olarak iletişim kurup bize bu yazışmayı yaptırmış oldu...
Şimdilik böyle...
Herkese selamlar.
Genel Kategori
