sonraki »

[Pe@ceR]

Açıkçası öncelikle Oric alt forumu açılmasını sağlayan moderatörlerimize teşekkür ederim.

Oric adını duyan ya da hatırlayan Türk bilgisayar kullanıcı sayısının ne kadar az olduğu dikkate alındığında sizlere öncelikle Oric bilgisyarların kısaca tarihçesinden ve genel bilgilerinden bahsetmem gerektiğini düşündüm.

En çok bilinen ve kullanılan Oric Atmos modeli dışında piyasaya sürülmüş birçok farklı versiyonları da bulunan Oric ailesinin tarihçesinden kısaca bahsetmek isterim.


27 Ocak 1983 de "Oric Products International Ltd" adı altında Oric-1 bilgisayarlarının ilk tanıtım partilerini veren ve yukardaki resimde görülen Oric-1 in ilk tanıtımını yapan gruptaki beylerden Peter Harding, 200.000'den fazla ürün satmak üzere yola çıktıklarını ve Clive Sinclair'i daha fazlasını daha az fiyata satarak yeneceklerini söylüyordu.

Aslında Oric bilgisayarlarının ilk temeli 1979 yılında atıldı. Cambridgede kurulan "Tangerine Computer Systems" isimli şirketin ilk bilgisayarı Microtan65 isimli bilgisayardı. 6502 çipi ilk kullanan bilgisayarlardan olan Microtan, çok az hafızası, HEX girişe imkan tanıyan klavyesi , TV görünüt arabirimi ile basit tasarımlı bir bilgisayardı.

"Tangerine " ismini şirketlerine seçme nedenleri ise büyük başarı sağlayan "Apple" firmasından alınan ilhamdı.  ( Tangerine = mandalina )



1981 yılında Tangerine sistemlerin yazılım kolu olan Tansoft ortaya çıktı.1982 nisan ayında da Oric Products International Ltd kuruldu. Şirketin kuruluşunun hemen ardından oric-1 bilgisayarlarının tasarımı üzerine yoğunlaşıldı. Tangerine şirketi de oric bilgisayarları için araştırma ve geliştirme merkezi olarak faaliyetine devam ediyordu.



1981 sonlarına doğru Microtan 2 ya da Tangerine Tiger isimli bir bilgisayar, grafik ve ses özlelikleri ile birlikte tasarlandı ve H.H. Electronics isimli şirkete satıldı ancak hiç bir zaman üretime geçemedi.

Bu süreç içerisinde Sinclair bilgisayarlarının pazar başarısı göz önüne alınarak yarışa katılacak Oric-1 bilgisayarı geliştirildi ve ağustos/eylül 1983 de piyasaya tanıtıldı. 16 ve 48 K hafızalı 2 farklı model olarak satışa verildi.



"Oric" kelimesi Micro kelimesindeki harflerden türetilen bir anagram şeklinde geliştirilmişti. Piyasa sürülen ilk Oric-1 ler 16 Kb RAM'a sahiptiler ve  reklamlarında 100 poundun altındaki tek rnekli microcomputer olarak piyasaya çıktılar. Oric-1 ucuz fiyatı, modem, hızlı bir yazıcı ve mikrodisk desteği ile birlikte piyasaya çok hızlı bir giriş yaptı.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Oric1_mb.jpg/800px-Oric1_mb.jpg

6502 çipi ile üretilen oric üzerinde extended basic denen ve BBC basicin geliştirilmiş versiyonu bulunmakta idi. ROM'u programlayıp ilk kez çalıştıran ekibin yazdığı BASIC programı

10 PRINT "Louise has lovely thighs"

idi. Adı geçen ve kalçaları güzel olan Louise , kurucu ekipten Barry Muncaster un sekreterinin ismi idi



1983 yılında Fransada da "Oric France" isimli bir şirket kuruldu ve üretime başladı. 1983 yılında satılan Oric sayısı 350.000'i geçmişti. Bu dönemde Oric en çok satan ev bilgisayarı ve En iyi Ev bilgisayarı ödüllerini aldı.



Piyasada bu denli tutulan bir bilgisayar olunca birçok yazılım firması da Oric için programlar geliştirmeye başladılar. Oric artık altın devrini yaşıyordu



1984 yılında öenlenemez yükselişine paralel olarak Oric şirketi yeni ve ilk versiyondaki bazı rom hatalarından arındırılarak yeni görünüm verilmiş Oric Atmos'u piyasaya sürdüler.



64 Kb hafızaya , çok daha çekici bir klavyeye ve eklenmiş birçok yeni komuta sahip Oric Atmos, Oric için ikinci bir ticari fırlayışa yol açtı.

"Oric Atmos 48 K" olarak bilinse de aslında Oric Atmos 64 K hafızaya sahipti. Bunun 48 K'sı RAM, 16 K sı ise ROM olarak kullanılmakta ise de disk sistemlerinde ROM için kullanılan 16 K tamamen RAM a aktarılarak hafızanın tammaı makine dilinde yazılıma aktarılabilmekte idi.

Atmos ile birlikte Yazıcı ve Microdisk sürücüsü de piyasaya sürüldü.




Oric ayrıca Modem ve Joystcik arabirimlerini de piyasaya sürdü.



Ancak piyasada sıkıntılar yaşamaya başlayan Oric 1984 sonlarına doğru ciddi ekonomik krize sürüklendi. 1985 başında bu kötü gidişata son vermek üzere bu dönemde İngiliz Oric international "Stratos" isimli bir bilgisayrı tasarladı ama üretime geçirilemedi.


Yeni komutlar eklenmiş, microdisc sürücüsü ile bütünleştirilmiş vu yeni model ne yazık ki piyasada pek fazla tutunamadı

1985 yılı sonunda Ingiliz merkezli Oric international tarihe karıştı ve "Oric France" olarak bir fransız ürünü haline geldi.

Fransız Oric firması Oric ile ilgili birçok proje başlattı. Birçok fransız yazılım şirketi Oric için fransızca ağırlıklı oyun ve proramlar üretiler. Ardından mouseu olan, ingiliz Oric şirketinin ürettiği Stratos'un üst modeli , kartuş sisteine uygun ve tamamen disk sisteiyle bütünleşik, Fransızca işletim sisteine sahip Oric Telestrat modeli 1986 da piyasaya sürüldü. 1987 de Telestrat2 de üretildi. Telstrat da çok uzun ömürlü olmadı ve Oric tarihe mal oldu





bu süreçte yugoslav ve bulgar üretimi "yan sanayi" oricler de piyasaya sürüldü. Yugoslav yapımı "Oric Nova 64" ve bulgar malı "Pravetz 8D" iç yapı itibariyle tamamen Atmos uyumlu ama kasaları ve logoları farklı modellerdi.

Bu günlük bu kadar İlerde adı geçen tüm oric ailesinin detaylı bilgilerinden de bahsedeceğim.

[LW3D]

Harika...Ellerine sağlık. Çok bilgilendirici güzel bir yazı olmuş...

Oric 1 ve Oric Atmos ülkemizde pazarlandı. Ama Telestrat hiç görmedim. Bu cihaz Türkiyeye girdimi bilginiz var mı?

Not: Apple, Apricot, Tangerine ... meyva isimleri bir ara bayağ popülerdi anlaşılan

[Alcofribas]

Çok güzel bir tanıtım olmuş...

Ama bir 3" disket gördüm ve haliyle disket sürücünün daha detaylı resimlerini, tanıtımını rica edeceğim. Hatta varsa 3" disket sürücünün seçilme sürecini anlatan bir öykü de iyi olur.

Allahım nedir bu ingiliz firmalarının baltayı taşa vurması! 2 tanesi gider 3" disket sürücüyü seçer, bir diğeri microdrive diye bir hilkat garibesi çıkarır...

Ha ama iyi yönden bakarsak bugün PC de disketleri yazılıp orijinal cihazda en kolay okunan da sanırım sadece 3" ler. En azından Amstrad' da böyle. Oric'te de böyle bir olanak var mı merak ettim doğrusu...

[nightlord]

Allahım nedir bu ingiliz firmalarının baltayı taşa vurması! 2 tanesi gider 3" disket sürücüyü seçer, bir diğeri microdrive diye bir hilkat garibesi çıkarır...

heheh ben de tam ayni seyi dusunmustum

cok guzel bir tanitim olmus eline saglik peacer...

Soru:
- oric atmos ile disket surucu arasindaki haberlesme protokolu nedir? (iec veya baska bir standart olabileceginden umutlandim) Eger standart birsey ise gercek disket surucu gerekmeden baska alternatif sorage cihazlari kullanmak kolayca mumkun olabilir.

[Pe@ceR]

Çok mutluyum ki Oric microdisc sürücüsüne de sahibim. İlk mesajımda da kısaca değinmiştim kısaca ama detaylı anlatmam gerek

Disk sürücüsü bilgisayarın kendisinin 2 katından daha pahalıydı aktif olarak satıldığı zamanlarda.

1993 ya da 94 yılıydı yanlış hatırlamyorsam. Birgün (tahminen çoğumuzun yaptığı gibi) eski elektronik eşya / hurda satan bir dükkanı geziyordum. Eski bilgisayar parçaları, elektik/elektronik aksam ve parçalanmış sistemlerin devreleri v.s. arasında dolaşırken dükkanın bahçesinde delik naylon tentenin altında paslanmaya terkedilmiş hurdanın içinde Oric ile aynı renkleri taşıyan bir kutuya rastladım. Daha önce hiç Oric disket sistemi görmediğim için normalde tanımam imkansızdı ama sırf renklerinden dolayı ilgimi çekti.

Zorluklarla yanındaki diğer hurdanın içinden çekip çıkardığımda üzerinde "Oric microdisk system" yazısını görünce ne kadar sevindiğimi tahmin edersiniz. Üstelik yanında orjinal adaptörü ile birlikte , bir yağmur daha yese çürüyecekken bulmuş oldum.

Ancak malesef elimde boot disketi olmadığı için 3-4 yıl deneme fırsatım olmadı. Oric'İn arkasındaki expansion port'a takınca "insert system disc" yazısı cihazın bozulmadığının habercisi olsa da bir Oric dos disketi olmadıkça bir işime yaramıyordu. Birkaç tane amstrad 3" disketi buldum ama en azından formatlamak için de Oric DOS disketi gerekiyordu

İnternetle tanışıp internetteki diğer Oric kullanıcıları ile irtibat sağladıktan sonra bir fransız Oric'çi sayesinde Oric DOS disketim de oldu. Fransadan kargo ile hiçbir ücret istemeden gönderdi Andre kardeşim

Yukarıda da yazdığım gibi, Disket sürücü ile boot edilince tamamen farklı bir ortam geliyor karşınıza. Zaten metalik bir konuşma sesi ile Oric sizi "Oric Micro disk system" diye konuşarak selamlıyor. Normalde Basic için kullanılan 16 K lık ROM belleği de RAM a katılarak 64 Kb RAM serbeste çıkıyor ve DOS disketindeki işletim sistemi yüklenince normal oric basic'de olmayan birçok yeni komutun eklendiği üst düzey bir arabirimle karşılaşıyorsunuz. (program satırlarının RENUMBER ile otomatik sıralanması, disket erişimi sağlayan DIR, COPY gibi komutlar, HIRES (Grafik ekran) için yeni birkaç grafik komutu gibi eklentilerle bir anda bambaşka bir bilgisayar olabiliyor.

Hatırlamışken belirteyim, bugünkü PC DOS ortamında kullanılan birçk komutun ilk defa kullanıldığı bilgisayar da Oric. (DIR, COPY, FORMAT gibi)

Elbette kasetten çok daha hızlı ve güvenilir bir medya olarak hemen elimdeki 80'lı yıllarda yazıp kasetlere kaydettiğim programlarımı disketlere aktardım.

Açıkçası haberleşme protokolü konusunda yeterli bilgim yok. Ancak ufak modifikasyonlarla ;
- PC ye 3" oric disket sürücüsünü bağlamak
- Oric'e 31/2 PC disket sürücüsünü bağlamak ( ama yine elde 3" sürücü gerek, 31/2 PC buna paralel olarak 2. disk sürücüsü gibi tanıtılıyor )

mümkün. Hiç denemedim, deneyemedim, elimdeki yegane ve hazine değerindeki sürücüyü yakmaktan korktum

PC ile Oric arasında veri aktarmanın daha da kolay yolları var. örneğin bir program var. Bilgisayarın ses çıkışını Oric teyp girişine bağlıyorsunuz. Emulatör, yüklediğiniz dosyaları sanki bir teyp gibi ses sinyaline dönüştürerek çalmaa başlıyor ve Oric, PC den duyduğu sesleri sanki kaseten alıyormuş gibi LOAD ediyor. (Üstelik normal teyp çalma hızının 10 katı hızla.)

Kendi disket sürücüm ve Oric şu an Bursada. Ben eskişehirde yaşıyorum. Doktorum ve işlerimin yoğunluğu nedeniyle eskisi kadar Oricin kendisi ile direkt uğraşamıyorum ama emulatörle program olayına giriyorum. Bu nedenle kendi sisteimin resimlerini kısa vadede gönderemeyeceğim ama internette başka bir sürü Oric disk sürücü resimleri bulabiliriz.

[Gokhan Ozkan]

Dostum çok güzel bir tanıtım olmuş Büyük bir zevkle okudum.
Emeğine sağlık olsun

[LW3D]

Pe@ceR : Sinclair Spectrum +3'de Amstrad'ın disket sürücüsü kullanılabiliyor. Acaba Amstrad'ın disket sürücüsünü, Oric'e uyarlamak üzerine bir yöntem var mı? (yazdıklarından zor gibi görünüyor ama bir umut)

Bir de, Ülkemizde Telestrat hiç görmedim. Bu cihaz Türkiyeye girdimi bu konuyu merak ediyorum.

teşekkürler

[Pe@ceR]

Benim de bildiğim kadarıyla telestrat türkiyede hiç kullanılmadı. Telestrat için olan DOS disketi ve telestrat emulasyonu sonrası sistem tamamen fransızca, o nedenle türkiyede pek alıcı bulduğunu zannetmiyorum.

Amiga ve spectrum 3" sürücüsünün Oric'e takılması konusunda bir bilgim yok ama Oric user gruba bir sorayım bakalım ne diyecekler

[Blasterreal]

Guzel calisma tebrikler

[Pe@ceR]

Sorularınızı bizimkilere(!) iletim. Gelen cevaplar şöyle.

On 2007-05-16, Pe@ceR <peacer@pozitif.net> wrote:

> 1) Sinclair spectrum and Amstrad also uses 3" diskettes and
> spectrum can use Amstrad disc drives. Is it possible to use an
> amstrad disc drive by Oric. Is there a way to adapt such a
> drive to use as Oric Microdisc drive?

If you have a Microdisc (or Jasmin) controller card, I expect
that you could use an Amstrad 3" drive with it. Haven't tried it
but I don't see why it wouldn't work.

Yani, Amstrad 3" sürücüleri Oric'e bağlayabilirmiyiz diye sormuştum. elimizde microdisk ya da diğer Oric disk sistemi olan Jasmin  sürücüsü varsa buna seri olarak 2. disk sürücü olarak amstrad 3" sürücü bağlanabilir. Bunu yazan arkadaş denemediğini ama çalışmaması için bir sebep olmadığını söylüyor

> 2) What is the communication protocol between Oric and disc
> drive? (I hope it is "iec" or  another standart ). If it is a
> standart one, without real disk drive there could be any other
> alternative storage equipments easily

Standard Shugart. You can use more or less any Shugart drive
with the Jasmin and Microdisc. I used a 3.5" Atari ST drive,
others have used 3.5" PC drives.

IIRC, the Shugart bus only has STEP IN and STEP OUT lines to the
drive so you're not limited to the 40 or 41 cylinders of the
original 3" drives. But the FDC is limited to 256 cylinders,
maybe even less. The FDC also has limits on sector size, sector
count etc. which limit the amount of data per track.

Besides, again IIRC, the data in is transmitted in MFM encoding
as opposed to plain TTL levels.

In summary, it would probably not be trivial to make a
solid-state floppy drive and you would still be limited to
something like 1 MB.

Burda da Oric ile disk sürücü arası iletişim protokolünü sordum. Açılımını bilmesem de standart Shugart iletişiminden bahsediyor arkadaş. Shugart tipi disk sürücülerin hepsini kullanabileceğimizden bahsediyor. 3.5" atari ya da PC sürücüleri de eldeki Microdisk kart sayesinde kullanılabilir diyor. Ama direkt olarak oric'e bağlanması herhalde pek kolay değil. Açıklama hep olan disk sürücüsüne seri bağlantı şeklinde.

> 3) Is there a story about why they chosen 3" drive

As opposed to 3.5" ? At the time, people weren't sure which
format would win.

niçin 3.5 değil 3" sorusuna yanıt ise O zamanlar hangi formatın galip gelecği bilinmiyordu şeklinde

[/size]

[Alcofribas]

    Bir not olarak söyleyeyim, o vakitler 3" sürücüler daha ucuzmuş ve Amstrad hem bu sebeple hem de 5.25 sürücülerle olan temel uyumluluğundan dolayı 3" sürücüleri tercih etmiş.

    Tabi bir de gözardı edilmemesi gereken bir diğer gerçek avrupa firmalarının ve amerikan firmalarının kullanıcı ihtiyaçlarına bakış açısıdır. Avrupa firmaları (Sinclair, Amstrad, Thomson) kullanıcıların oldukça uzun bir süre teyp kullanımı ile gideceğini düşünerek daha başlangıçta kaset yükleme ve depolama sistemlerine çok önem vermişlerdir. Oysaki aynı dönem firmaları olan Commodore ve Atari ise daha  en baştan teyp olayını ciddiye almamış ve kullanıcının doğrudan disket sürücüye yönelmesi için ellerinden geleni yapmışlardır. İlgili sistemlerin yapıları incelenerek kolayca farkedilebilecek bir tespit olduğu kanaatindeyim.

[Arda]

avrupa vs. amerika  diyorum ben buna. Dünyadaki herşey gibi bu seçim de yine ekonomik nedenlere dayanıyor. Amerikan tüketicisi daha zengin.

Hatta isterseniz bu durumu ikinci dünya savaşının da bir sonucu olduğunu iddia edebilirim, lakin amerika 2. dünya savaşında çelik üretimiyle paranın .mına komuş, ordan kopmuş bu günlere gelmiştir. Elbette Japonyanın mançuryadan arakladığı binlerce ton altın da bu güne kadar bulunamamıştır, filipinlerde bir yere götürüldüğü, japonyanın pes etmesinden sonra, ordan "kimbilir nereye" taşındığı söylenmektedir.

Bak gördün mü 3" drive nerden gelmiş?

[Alcofribas]

Bak gördün mü 3" drive nerden gelmiş?

Ne mübarek disket sürücü imiş be!

Kim 500 Milyar ister' de şöyle bir soru çıkabilir belki.

Aşağıdakilerden hangisi Dünya tarihini etkileyen bir buluştur?

a-Sir Clive's Microdrive          b-3" disket sürücü
c-SID çipi                           d-VIC çipi     

[zombi]

Ahahah ben de 5.25" sürücünün hikayesini buldum merak eden var mı?

1976 senesine Shugart başkanı Don Masaro ve mühendis Jim Adkisson toplantıda bir müşteriye yeni tasarladıkları 8" disket sürücü satmaya çalışırken, adam ısrarla 8" 'in ev kullanıcısı için çok büyük ve kullanışsız olduğunu söylüyor. "Peki sizce bir disketin boyutu ne kadar olmalı?" sorusuna cevap olarak da "En fazla bu mendil kadar." diyerek, masadaki mendili işaret ediyor. Mendili alıp ölçüyorlar ve bu mendilin boyuna göre 5.25" sürücü yapıyorlar

[LW3D]

süpersiniz. Insan bir başlıkta hem 2.dünya savaşı çözümünü, hem sağır oda dizisini, hem disketlerin nerden nereye geldiğini öğrenebilir mi işte süper örnekler